تەندروستی
بەڕێوبەرایەتی تەندروستی ھەولێر ڕایگەیاند، یەکەم حاڵەتی تای خوێنبەربوون لە ھەولێر تۆمار کراوە و توشبووکە گەنجێکی تەمەن ١٧ ساڵە و ئێستا لە ژێر چاودێری پزیشکدایە.
پاش تۆمارکردنی چەند حاڵەتێکی تای خوێنبەربوون لە پارێزگاکانی بابل و زیقار و کەرکوک، ئەمڕۆ یەکەم حاڵەتی تای خوێنبەربوون لە شاری ھەولێر تۆمار کرا. ئەوەش دوای ٥ ڕۆژ دێت کە یەکەم نەخۆشی تای خوێنبەربوون لە کەرکوک گیانی لە دەستدا.
تای خوێنبەر بوون بە تای کۆنگۆ یاخود کرایمیا ناسراوە و نەخۆشیەکی مەترسیدارە و بە پێوەدان یاخود پەیوەندی کردن لەگەڵ ئاژەڵی ماڵی وەک مەڕ و بزن و پەلەوەردا دەگوازرێتەوە.
نیشانەکانی بریتین لە تا، ئازاری ماسولکە، سەر ئێشە، ڕشانەوە، سکچون و خوێناوی بوونی پێست. نیشانەکان لە ماوەی دوو ھەفتەدا دەردەکەون و ئەوانەی کە ڕزگاریان دەبێت دوو ھەفتە پاش توش بوون چاک دەبنەوە.
ناوچەی بڵاوبوونەوەی ئەم نەخۆشیە رۆژھەڵاتی ناوەڕاست، ئەفریقا، ڕوسیا، ناوچە بالکان، و ئاسیایە.
ڕێژەی مردن لەم نەخۆشیەدا لە نێوان لە سەدا ٤٠ بۆ ٨٠، ئەمە لە کاتێکدا رێژەی مردن بە کۆرۆنا لە لەسەدا یەک کەمترە.
ڕێخراوی تەندروستی جیھانی ھەمیشە چاودێری ئەم نەخۆشیە دەکات و وەک مەترسیەکی گەورەی دەبینێت بۆ ئاسایشی نیشتیمانی و تەندروستی گشتی.
لە ساڵانی حەفتاکانی سەدەی پێشوەوە چەند ڤاکسینێک پەرەیان پێدراوە بەڵام بەھۆی ژەھراویبوون و ناگاونجاوییەوە ڤاکسینەکان ڕەتکراونەتەوە و تا ئێستا ھیچ ڤاکسینێک بۆ ئەم نەخۆشییە بوونی نیە.
ھەردوو ڕێکخراوەکە لە ڕاگەیەنراوێکدا ئاماژەیان بەوەکرد، لە دوو مانگی یەکەمی ئەمساڵدا بەراورد بە ھەمان ماوەی ساڵی ڕابردوو، ڕێژەی تووشبوون بە دڕکەمێکوتە لە جیھاندا بە ڕێژەی ٧٩٪ زیادی کردووە و ترسیان ھەیە بڵاوبوونەوەی دڕکەومێکوتە ببێتە پەتا و ملیۆنان منداڵ لەمساڵدا تووش ببن.
لە دوو مانگی یەکەمی ئەمساڵدا ١٧ ھەزار و ٣٣٨ حاڵەتی تووشبوون تۆمارکراوە لە کاتێکدا لە دوو مانگی یەکەمی ساڵی ڕابردوودا ٩٦٦٥ حاڵەت ھەبووە، دڕکەمێکوتە پەتایەکی ڤایرۆسییە و لە حاڵەتی تەشەنەکردنی مەترسی لەسەر تووشبوو دروست دەکات.
"ھەیسەم عوبەیدی" بەڕێوەبەری پتەوکردنی تەندروستی لە وەزارەتی تەندروستی عێراق رایگەیاندووە، لەماوەی رابردوودا ئامارەکانی توشبون بە کۆرۆنا لە عێراق زیادیکردۆتەوە، ئەوەش ئاماژەیە بۆ سەرھەڵدانی شەپۆلی پێنجەمی ڤایرۆسەکە، بەڵام کاتی سەرھەڵدانی نازانرێت.
وتیشی، بەھۆی پابەند نەبون بە رێنماییە تەندروستییەکان و کەمی رێژەی بەکارھێنانی ڤاکسین، تا ئێستا مەترسییەکانی کۆرۆنا لە عێراقدا ماوە و لە ئەگەری ھاتنی شەپۆلی پێنجەمیشدا، ئەمجارە ڤایرۆسەکە مەترسیدارتر دەبێت.