ئەمڕۆ چوارشەممە، شاری ئیستانبوڵ میوانداریی گەڕێکی نوێی دانوستانی راستەوخۆی نێوان روسیا و ئۆکراینی کرد، لە کاتێکدا هەردوولا بە هیوای کەمکردنەوەی ناکۆکییەکان و دۆزینەوەی رێگەچارەیەکی دیپلۆماسی بۆ شەڕی سێ ساڵەی نێوانیان، چاویان لە ئەنجامی کۆبوونەوەکەیە.
بەپێی زانیارییەکان، ڤلادیمیر مێدینسکی، سەرۆکی وەفدی روسیا و روستەم ئومێرۆڤ، سەرۆکیوەفدی ئۆکراین، لە کۆشکی چیراغان لە ئیستانبوڵ کۆبوونەوەیەکی دووقۆڵیی داخراویان ئەنجامداوە. ئەمە سێیەمین گەڕی دانوستانەکانە کە لە ئیستانبوڵ بەڕێوەدەچێت.
بەر لە دەستپێکردنی کۆبوونەوەکان، کرملین رایگەیاند کە پێشبینی دانوستانێکی "زۆر قورس" دەکەن. دیمیتری پێسکۆڤ، وتەبێژی کرملین، ئاماژەی بەوەدا کە دانوستانەکان لەسەر ئەو یاداشتنامانە دەبێت کە پێشتر هەردوولا ئاڵوگۆڕیان کردووە و جەختیکردەوە کە پێکهاتەی وەفدی روسیا هیچ گۆڕانکارییەکی بەسەردا نەهاتووە و هێشتا ڤلادیمیر مێدینسکی سەرۆکایەتی دەکات.
پێسکۆڤ وتیشی: "هیچ هۆکارێک نییە بۆ ئەوەی هیوای پێشکەوتنێکی گەورەمان هەبێت، بەڵام ئێمە بەنیازی ئەوەین بەرگری لە بەرژەوەندییەکانمان بکەین و ئەو ئەرکانەی لە سەرەتاوە دیاریمان کردوون جێبەجێیان بکەین."
هێشتا هەڵوێستی هەردوولا لەیەکترەوە دوورە و ئەمەش ئاستەنگی سەرەکیی بەردەم دانوستانەکانە.
داواکارییەکانی روسیا: مۆسکۆ داوای کشانەوەی هێزەکانی ئۆکراین دەکات لەو چوار هەرێمەی کە لە ساڵی 2022دا لکاندی بە خۆیەوە، هەروەها دانیشتوانی هەرێمی کریمیا کە لە ساڵی2014ەوە لەژێر کۆنترۆڵی روسیادایە. جگە لەوەش، داوا دەکات کیێڤ واز لە هەموو جۆرە پشتیوانییەکی سەربازیی رۆژئاوا بهێنێت و نەچێتە ناو هاوپەیمانیی ناتۆوە.
داواکارییەکانی ئۆکراین: کیێڤ ئەم مەرجانە رەتدەکاتەوە و داوای کشانەوەی تەواوەتی هێزەکانی روسیا لە خاکەکەی دەکات. هەروەها داوای گەرەنتی ئەمنی لە رۆژئاوا دەکات کە بەردەوامیدان بە پێدانی چەک و بڵاوەپێکردنی هێزە ئەوروپییەکان دەگرێتەوە. ئۆکراین بە هەماهەنگی لەگەڵ هاوپەیمانە ئەوروپییەکانی، سوورە لەسەر ئاگربەستێکی 30 رۆژە، کە مۆسکۆ بەهۆی پێگەی بەهێزی لە بەرەکانی جەنگدا، رەتیدەکاتەوە.
ئەم گەڕەی دانوستانەکان لەژێر فشاری دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکادا بەڕێوەدەچێت کە مۆڵەتی 50 رۆژی داوەتە روسیا بۆ گەیشتن بە رێککەوتن لەگەڵ کیێڤ، ئەگەرنا رووبەڕووی سزای توند دەبێتەوە.
سەرۆکی ئۆکراین، ڤلۆدیمیر زێلێنسکی، هیواخوازە کە لەم گەڕەی دانوستانانەدا گفتوگۆ لەسەر ئاڵوگۆڕی نوێی دیلەکان و گەڕاندنەوەی ئەو منداڵە ئۆکرانیانە بکرێت کە بە زۆرەملێ براون بۆ روسیا. هەروەها ئارەزووی خۆی بۆ "ئامادەکاری بۆ کۆبوونەوەیەک" لەگەڵ ڤلادیمێر پوتن، سەرۆکی روسیا دەربڕیوە، بەڵام کرملین دەڵێت پێش گەیشتن بە رێککەوتن لەسەر یاداشتنامەکان، هیچ مانایەک بۆ کۆبوونەوەی لوتکە نییە.
گەڕەکانی پێشووی دانوستانەکان لە مانگەکانی ئایار و حوزەیراندا بەڕێوەچوون، بەڵام هیچ پێشکەوتنێکی ئەوتۆیان بەخۆوە نەبینی جگە لە رێککەوتن لەسەر ئاڵوگۆڕکردنی سەدان دیل و گەڕاندنەوەی تەرمی سەربازەکان.
