سەرۆککۆمار
پەیامنێری کوردسات نیوز رایگەیاند: دکتۆر لەتیف رەشید و شاناز ئیبراھیم ئەحمەد خانمی یەکەم لەمیانەی سەردانەکەیاندا بۆ ڤاتیکان لەگەڵ پاپا فرانسیس، پاپای ڤاتیکان کۆبونەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، پەیوەندییەکانی نێوان ھەردوو وڵات و پرسی مەسحییەکانی عێراق و شەڕی غەززەش تەوەری گفتوگۆکانی نێوان سەرۆککۆمار و خانمی یەکەمی عێراق لەگەڵ پاپای ڤاتیکان بووە.
سەردانەکەی سەرۆککۆمار بۆ رۆمای پایتەختی ئیتاڵیا رۆژێک دەخایەنێت و دوای کۆبوونەوەکانی دەگەڕێتەوە عێراق.
لەسەرەتای دیدارەکەدا سەرۆککۆمار سوپاسی قەداسەتی پاپای کرد بۆ سەردانیکردنی عیراق و جەختی لەوە کردەوە، کە عیراقییەکان بە خۆشەویستی و شانازییەوە ئەو سەردانە یاد دەکەنەوە، کە چەمکەکانی پێکەوەژیانی ئاشتییانە و قوڵی پەیوەندییەکانی نێوان ئایینەکانی ناوخۆ و دەرەوەی عیراق لەخۆدەگرێت.
سەرۆککۆمار ئاماژەی بەوەدا، کە ناوچەکەمان پێویستی بە پەرەپێدانی بنەماکانی برایەتی و لێبوردەیی ھەیە، ھاوکات جەختی لە بایەخی ھەوڵە ھاوبەشەکان کردەوە بۆ برەودان بە بنەماکانی دیالۆگ و ھەماھەنگی و کاری ھاوبەشی نێوان گەلان، ھەروەھا بانگھێشتکردن و نوێژ و پەیامە گشتییەکانی ڤاتیکان کاریگەرییەکی مەعنەوییان ھەیە لە ئارامی و دیالۆگ و بەرجەستەکردنی لێکتێگەیشتن.
راشیگەیاند، عیراق ھەنگاوی گەورەی ناوە لە ھێنانەکایەی ئاسایش و سەقامگیری سیاسی و کارە لە پێشینەکانی ئەمڕۆمان بریتییە لە دابینکردنی خزمەتگوزارییەکان و باشترکردنی ئاستی بژێویی ھاووڵاتیان و ئامادەکردنەوەی ژێرخانی ئابوری و گەشەپێدانی ئابووری بۆ بەدیھێنانی گەشەسەندنێکی فراوان. سەرۆککۆمار جەختی لەوەش کردەوە، عیراق بە پەرۆشە بۆ بەرەوپێشبردنی دیموکراسی و فرەیی و رێزگرتن لە ماف و ئازادییەکان. ھەروەک ئاماژەی بەوەکرد، کە پەیوەندی نێوان حکومەتی فیدراڵی و حکومەتی ھەرێمی کوردستان باشە و ویستێکی ھاوبەش ھەیە بۆ چارەسەرکردنی کێشە ھەڵپەسێردراوەکان بەگوێرەی دەستور و یاسا.
ھاوکات د.لەتیف رەشید باسیشی لە بارودۆخی کریستیانەکان کرد و جەختی لەوە کردەوە، کە پێکھاتەیەکی سەرەکین لە بونیادنانی وڵاتدا و پێشکەوتن و خۆشگوزەرانییەکەی، ھەروەھا حکومەتیش بەپەرۆشە بۆ گەڕانەوەی ئاوارە مەسیحی و ئێزدی و پێکھاتەکانی دیکە بۆ ناوچەکانیان و یەکلاکردنەوەی ئەو دۆسیە مرۆییە لە رێی دابینکردنی پێداویستییەکانی ژیانێکی شیاو بۆیان و پاراستنی بونی مەسیحییەکان و فرەیی لە وڵاتدا.
سەرۆککۆمار ئاماژەی بەوە کرد، کە دەرگاکانی سەرۆکایەتی کۆمار کراوەن لەبەردەم مەسیحییەکان بۆ بەدەنگەوەچونی داواکاری و بابەتەکانیان، بە شێوەیەک کە بژێوی و سەقامگیرییان مسۆگەربکات.
ھەروەک سەرۆککۆمار باسی لەوەکرد، کە عیراق پەیوەندییەکی باشی ھەیە لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و جیھاندا لەسەر بنەمای رێزگرتنی بەرامبەر و بەرژەوەندییە ھاوبەشەکان. ھەروەھا باسی لە بارودۆخی فەڵەستین و غەزە کرد و ئاماژەی بەوەدا، کە عیراق بەتوندی پێشێلکارییەکان و ھێرشە بەردەوامەکانی دژ بە فەڵەستینیەکان سەرکۆنە دەکات و داوا لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش دەکات ھەوڵی زیاتر بدات بۆ راگرتنی ھێرشەکان و پاراستنی ھاووڵاتیانی مەدەنی و مسۆگەرکردنی گەیشتنی ھاوکارییە مرۆییەکان.
لەبەرامبەردا، قەداسەتی پاپا پێشوازی لە سەردانەکەی سەرۆککۆمار کرد و جەختی لە پشتیوانی ڤاتیکان کردەوە بۆ ھەوڵەکانی عیراق لە بەھێزکردنی پەیوەندییەکانی نێوان ئایین و پێکھاتەکاندا. ھەروەھا ئاماژەی بە رۆڵی پێکھاتەی مەسیحی کرد لە برەودان بە ھاوئاھەنگی و ھاوکاری و قوربانیدانیان لەپێناو عیراقێکی گەشەکردو پێشکەوتو و پابەندبوونیان بە ناسنامەی نیشتمانییەوە.
ھەروەھا قەداسەتی پاپا جەختی لە بایەخی بەھێزکردنی ھەلی ئاشتی لە جیھاندا کردەوە، چونکە جەنگەکان مانای شکستن.
دواتر لە نێوان سەرۆککۆمار و قەداسەتی پاپا دیاری ئاڵوگۆڕ کرا.
لە دیدارەکەدا ھەریەک لە دیلان عەبدولغەفور ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران و رەحمان ئەلعامری باڵیۆزی عیراق لە ڤاتیکان و ژمارەیەک لە راوێژکار و لێپرسراوان ئامادەبوون.
لە دیدارەکەدا، د. لەتیف رەشید سەرۆککۆمار ئاماژەی بە دوایین پێشھاتەکانی وڵات کرد و جەختیلەوەکردەوە، حکومەت کاردەکات بۆ بەھێزکردنی دۆخی ئابوری و باشترکردنی بارودۆخی ژیان و دابینکردنی خزمەتگوزارییەکان بۆ ھاووڵاتیان.
ھەروەھا لەدیدارەکەدا، پرسی ئاوارەکان و کارکردن بۆ گەڕانەوەیان تاوتوێکرا و ئاماژەدرا بە گرنگی کاری رێکخراو و ئاژانسە نێودەوڵەتییەکان شانبەشانی حکومەتی فیدراڵ لەوبارەیەوە، جگەلەوەش باس لەبەھێزکردنی ھەماھەنگی نێوان سەرۆکایەتییەکانی کۆمار و ئەنجومەنی نوێنەران کرا و لەو چوارچێوەیەشدا، جێگری یەکەمی سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران دوپاتیکردەوە، کە ئەنجومەنی نوێنەران لەڕێگەی لیژنەکانییەوە لە پەیوەندی بەردەوامدا دەبێت لەگەڵ سەرۆکایەتی کۆمار، لای خۆشیەوە، جێنین پلاسخارت پشتگیری بۆ دیدگای سەرۆک کۆمار دەربڕی.
دەقی پەیامی پیرۆزباییەکەی سەرۆککۆمار بۆ یادی سلێمانی...
ئەمساڵ سلێمانی یادی ٢٣٩ ساڵەی بونیادنانی دەکاتەوە، کە ھەر لە دروستبونییەوە لەسەردەستی بابانەکان تا ئێستا لە ھەوڵی بەردەوامدایە بۆئەوەی لە کاروانی پێشکەوتنی شارە گەورە و گرنگەکانی عیراق و تەنانەت ناوچەکەشدا پێشەنگ بێت و ببێتە نمونەیەک لە جوانییەکانی ھەرێمی کوردستان و عیراق.
کاتێک لە ساڵی ١٧٨٤ لەلایەن ئیبراھیم پاشای بابان، ئەم شارە بونیاد دەنرێت، بەناوی سلێمان پاشای باوکییەوە ناوی دەنێت سلێمانی و دەیکاتە پایتەختی میرنشینی بابان، لە ھەمان کاتدا دەبێتە مەڵبەندێکی رۆشنبیری و خوێندەواری و شارستانی.
شاری سلێمانی، کە پایتەختی رۆشنبیریی ھەرێمی کوردستانە، بەدرێژایی مێژووەکەی بۆتە سیمبولی خەبات و تێکۆشان و خزمەت بە نیشتمان.
لەم شارەوە گەلێک کەسایەتی سیاسی و خەباتکار و رۆشنبیر و نوسەر و شاعیر و دڵسۆزی خاک و وڵات دەرکەوتون و بەدرێژایی تەمەنیان خزمەتیان بە مرۆڤایەتی کردوە.
سلێمانی لە بەرەنگاربونەوەی زوڵم و زۆرداریی رژێمە خراپەکانی عیراق وەک
بەعس وچانی نەبوو، ھەمیشە دەیویست ئازاد و سەربەست و دور لە سەرکوتکردن بژی، رۆڵەکانی ھەمیشە خەبات دەکەن بۆئەوەی ژیانێکی باشتر و خۆشتر بژین و بۆ نەوەکانی ئایندەی بەدەستبھێنن، سەرەڕای ئەوەی خاوەنی دروشمی عیراقێکی دیموکراتی و فیدراڵی و مافی گەلی کوردە لە عیراقدا و پشتگیری خەباتی ھەموو کوردی کردوە لە ھەموو کوردستاندا.
ھەر لە دروستبونی دەوڵەتی عیراقەوە، سەرکردەکانی کورد وەک جەنابی شێخ مەحمودی حەفید داوای مافی کورد و دۆستایەتیان لەگەڵ گەلی عەرەب کردوە.
لەم پێناوەدا زۆرجار لەگەڵ برا عەرەبەکاندا خاوەن خەبات بوین بۆ عیراقێکی دیموکراتی و بەدەستھێنانی مافی گەلی کورد.
ھەر لەم چوارچێوەیەدا رۆشنبیرەکانی کورد و عەرەب دۆستایەتی بەھێز و پێکەوە تێکۆشانیان ھەیە لەپێناو بەدیھێنانی ئامانجە ھاوبەشەکان.
ئەم شارە زیندوەی نیشتمان لە بونیادنانی عێراقێکی دیموکراتی ئازادی فیدراڵدا رۆڵێکی بەھێزی گێڕا، جێ دەستی لە ھێنانەکایەی عیراقێکی جیاوازی دوور لە دیکتاتۆرییەت زۆر باش دەناسرێتەوە، ھەربۆیە شایستەی ئەوەیە لە خێر و خۆشی و سامانی نیشتماندا بایەخی زیاتری پێبدرێت و کاربکرێت بۆئەوەی جوانتر و جوانتر بێت. بەتایبەت کە زۆربەی ھێزە سیاسییەکان بنکەی بەھێزیان لە سلێمانی بوە.
ئێمە لە سەرۆکایەتی کۆماری عێراق ھەمیشە کاردەکەین بۆ خزمەتکردنی ھەموو پارێزگا و شارەکانی نیشتمان، دەمانەوێت خزمەتگوزاری و گەشەپێدان و پێشکەوتنی شارەکانی وڵات لە باشترین ئاستدا بێت، بۆ ئەوەش لە پەیوەندی بەردەوام و کارکردنی پێکەوەییداین لەگەڵ حکومەتی فیدراڵی و ھەرێمی کوردستان و حکومەتە خۆجێیەکان.
د.لەتیف رەشید سەرۆككۆماری عێراق لەگەڵ مەجید قەسەبی وەزیری بازرگانی سعودیە و سەرۆكی ئەنجومەنی هەماهەنگیی سعودی–عێراقی و ژمارەیەك خاوەنكاری ئەو وڵاتە كۆبووەوە و جەختیكردەوە لە گرنگی هاریكاری و هەماهەنگی نێوان عێراق و سعودیە لە بوارەكانی بازرگانی، ئابوری، پیشەسازی، وزە و ژینگە و سودوەرگرتن لە شارەزایی و ئەزمون و تواناكانی یەكتر.
باسی لەو قۆناغەش كرد كە عیراق لە ساڵانی رابردوودا روبەڕوی بووەتەوە، بەتایبەتیش شەڕ و گەمارۆ و تیرۆر و كاریگەرییان لەسەر ژێرخانی ئابوری و خزمەتگوزارییەكان، وتیشی، ئێستا عێراق لە رەوشێكی جیاوازدایە لەڕووی ئاسایش و سەقامگیری و پێشكەشكردنی خزمەتگوزاری و دەستپێكردنی پڕۆژەی ستراتیژی و وەبەرهێنان.
سەرۆككۆماری عێراق داوای لە خاوەنكارانی سعودیە كرد سوود لە دەرفەتە رەخساوەكان وەربگرن و بێنەناو بازاڕی عێراقەوە، چونكە حكومەت ئاسانكاری بۆ وەبەرهێنەران و بازرگانان دەكات بە مەبەستی هاندانیان و سودمەندبوون لە دەرفەتەكانی وەبەرهێنان لە عێراقدا.
د. لەتیف رەشید سەرۆککۆماری عێراق لە پەراوێزی کارەکانی کۆنگرەی لوتکەی عەرەبی لە شاری ریاز، لەگەڵ بەشار ئەسەد سەرۆک کۆماری سوریا کۆبوەوە، لە دیدارێکدا پەیوەندییەکانی نێوان ھەردوولا و چۆنییەتی پەرەپێدانیان و دوایین پێشھاتەکان لەسەرئاستی ناوچەیی و نێودەوڵەتی و رەوشی فەلەستین و تاووتوێ کران.
لە دیدارەکەدا د. لەتیف رەشید جەختیکردەوە لەسەر پەیوەندییە مێژووییەکانی نێوان عێراق و سوریا و پێویستی پەرەپێدانی ھاریکاری لە ھەموو بوارەکاندا بە شێوەیەک، خزمەت بە بەرژەوەندی ھاوبەشی ھەردوو گەلی برا بکات، ھەروەھا گرنگی بەردەوامبوونی پێکەوە کارکردنی بۆ بەرەنگاربونەوەی تیرۆر و توندڕەوی، دوپاتکردەوە.
ھاوکات ھەڵوێستی عیراقی لە پشتیوانیکردنی گەلی فەلەستین بۆ بەدەستھێنانی مافە رەواکانی و دامەزراندنی دەوڵەتێکی سەربەخۆی فەلەستین، دوپاتکردەوە.
سەرۆککۆماری عێراق و سەرۆکی سوریا بە توندی ئیدانەی دەستدرێژییەکانیان کرد بۆسەر غەززە، کە خەڵکی مەدەنی و نەخۆشخانەکان دەکرێنە ئامانج، جەختیانکردەوە لەسەر پێویستی دەستبەجێ راگرتنی بۆردومانەکان و پاراستنی خەڵکی مەدەنی و دڵنیابوون لە گەیشتنی یارمەتییە مرۆییەکان بە خێزانە گەمارۆدراوەکان و دابینکردنی ڕێڕەوی ئارام بۆیان.
لەمیانەی وتەکەیدا سەرۆککۆمار ھەڵوێستی چەسپاوی عیراقی دووپاتکردەوە، کە داوای بەدیھێنانی ھیواکانی گەلی فەڵەستین دەکات بۆ گەیشتن بە چارەسەرێکی دادپەروەرانە و دامەزراندنی دەوڵەتێکی سەربەخۆی فەلەستین کە قودسی پیرۆز پایتەختی بێت.
سەرۆککۆمار بە توندی سەرکۆنەی پێشێلکارییە ئاشکراکانی یاسا مرۆییە نێودەوڵەتییەکانی کرد، بەتایبەتی ئەو تاوانانەی کە کۆمەڵگەکانی نیشتەجێبوون و نەخۆشخانەکان و دامەزراوە مەدەنییەکانی کردووەتە ئامانج و ھەزاران قوربانییان لێکەوتوەتەوە، کە زۆربەیان منداڵ و ژن و بەساڵاچوانن.
لە وتەکەیدا د. لەتیف رەشید سەرۆککۆماری عێراق داوای لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد ھەنگاوی جدی بنێت بۆ سەرکۆنەکردنی ھێرشە نەخشەبۆکێشراو و پێشێلکارییە مەترسیدارەکان و بەئامانجگرتنی دامەزراوە مەدەنییەکان لە کەرتی غەزە و راگرتنی دەستبەجێی کردەوە سەربازییەکان، ھەروەھا بەخێرایی ھەنگاو بنرێت بۆئەوەی رێگە بە کاروانی یارمەتییە مرۆییەکان بدەن بەزووترین کات و بەبێ کۆت و بەند بچنە ناو خاکی فەڵەستینەوە. جەختیشی لەوە کردەوە ئەوەی سوپای داگیرکەر لە غەززە ئەنجامی دەدات، ھیچ پاساوێکی نییە جگە لە بەرجەستەکردنی سیاسەتی نەژادپەرستی کە لەسەر بنەمای دەربەدەرکردن و دەستبەسەرداگرتنی زەوی و بەجولەکەکردنی ناوچە فەلەستینییەکان و فراوانکردنی بونیادنانی ئۆردوگای نیشتەجێبوون، داڕێژراوە.
دەقی وتەکانی سەرۆککۆمار:
بەناوی خودای گەورە و میھرەبان
برای بەڕێزم شازادە محەمەد کوڕی سەلمان کوڕی عەبدولعەزیز ئال سعود، جێنشینی شانشینی عەرەبستانی سعودی
خاوەنشکۆ و بەڕێزان و پایەبەرزان
بەڕێز ئەمینداری گشتی کۆمکاری وڵاتانی عەرەبی
بەڕێز ئەمینداری گشتی رێکخراوی ھاریکاری ئیسلامی
خوشکان و برایانی بەڕێز
سڵاوی خودای گەورەتان لێبێت
لە سەرەتای ئەم وتەیەدا سوپاسێکی بێ پایانم ئاڕاستەی خزمەتکاری ھەردوو حەرەمی پیرۆز، خاوەنشکۆ شا سەلمان کوڕی عەبدولعەزیز ئال سعود و شازادە محەمەد کوڕی سەلمان کوڕی عەبدولعەزیز ئال سعود دەکەم، ھەروەھا ستایش و پێزانینم بۆ گەلی سعودییەی برا بۆ میوانداریکردنی کارەکانی ئەم لوتکەیە، کە لە ھەلومەرجێکی سەختدا سازدەکرێت و تایبەتە بەو تاوانانەی بەدرێژایی رۆژ لەلایەن سوپای داگیرکەرەوە لە ھەوڵی بێ سوددایە بۆ لەناوبردنی دۆزی فەلەستین و ماف و خواستەکانی گەلی فەلەستین بە گشتی.
عێراق ھەڵوێستی نەگۆڕی خۆی دوپاتدەکاتەوە، کە بریتییە لە بەدیھێنانی خواستەکانی گەلی فەلەستین بۆ گەیشتن بە چارەسەرێکی دادپەروەرانە و دامەزراندنی دەوڵەتێکی سەربەخۆی فەلەستین کە قودسی پیرۆز پایتەختی بێت.
عێراق سیاسەتی تۆڵەسەندنەوە و سزادانی بەکۆمەڵ رەتدەکاتەوە، کە داگیرکەر دژی گەلی فەلەستین پەیڕەوی دەکات، ھەروەھا عێراق بە توندی سەرکۆنەی پێشێلکارییە ئاشکراکانی یاسا مرۆییە نێودەوڵەتییەکان دەکات، بەتایبەتی ئەو تاوانانەی کۆمەڵگەکانی نیشتەجێبوون و نەخۆشخانەکان و دامەزراوە مەدەنییەکان دەکەنە ئامانج، کە لە ئەنجامدا ھەزاران قوربانی لێکەوتوەتەوە و زۆربەیان منداڵ و ژن و بەساڵاچون.
لەم مینبەرەوە، عیراق داوای دانانی چوارچێوەیەکی کرداری دەکات بۆ رزگارکردنی گەلی فەلەستین لەم کۆمەڵکوژییانە، لە رێگەی ئەم داواکارییانەی خوارەوە:
یەکەم: داوا لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بکرێت بە جددی کاربکات بۆ سەرکۆنەکردنی پەلامارە نەخشەبۆکێشراو و پێشێلکارییە مەترسیدارەکان و بەئامانجگرتنی دامەزراوە مەدەنییەکان لە کەرتی غەززە، دواتریش دەستبەجێ وەستاندنی جەنگ.
دووەم: ھەنگاوی پەلە و جددی بنرێت بۆئەوەی دەستبەجێ و بەبێ ھیچ کۆت و بەندێک رێگە بە کاروانی یارمەتییە مرۆییەکان بدرێت تا بچنە ناو خاکی فەڵەستینەوە.
سێیەم: جەختکردنەوە لەوەی کە بڕینی خزمەتگوزارییەکانی پەیوەندیکردن لە کەرتی غەزە بەئامانجی گۆشەگیرکردنی زیاتر لە دوو ملیۆن کەسە و شاردنەوەی تاوانەکانی جەنگی داگیرکەرە لە جیھان، ئەمە جگەلەوەی رێگری لە ئەرکەکانی رێکخراوە نێودەوڵەتییەکان دەکات بەتایبەتی ئاژانسی نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ فریاگوزاری پەنابەران (UNRWA).
چوارەم: ئەوەی سوپای داگیرکەر لە غەززە ئەنجامی دەدات، ھیچ پاساوێکی نییە جگە لە بەرجەستەکردنی سیاسەتی نەژادپەرستی، کە لەسەر بنەمای دەربەدەرکردن و دەستبەسەرداگرتنی زەوی و بەجولەکەکردنی ناوچە فەلەستینییەکان و فراوانکردنی بونیادنانی ئۆردوگای نیشتەجێبون، داڕێژراوە.
ئەو کردەوە دڕندانانەی ئێستا دەسەڵاتدارانی داگیرکەر پەیڕەوی دەکەن، پیلانێکی تاوانکارییە بە ئامانجی دەرکردنی فەلەستینییەکان لە ماڵ و حاڵی خۆیان، ئەمەش سیاسەتێکی قێزەونانەیە و بە تەواوی ڕەتکراوەیە. لەگەڵ ئەوەشدا سورین لەسەر مافی گەڕانەوەی پەنابەران و کۆچبەرانی فەڵەستینی بۆ زێد و ناوچەکانی خۆیان.
خاوەنشکۆ و بەڕێزان و پایەبەرزان
کۆماری عیراق، کە ھەمیشە پشتیوانی لە دۆزی گەلی فەلەستین و خەباتی دادپەروەرانەی بۆ مافە رەواکانیان کردووە، بە نیگەرانییەکی زۆرەوە لەو ئازارە مرۆییە دەڕوانێت کە فەڵەستینییەکانی خستووەتە دۆخێکی ناھەموارەوە لەنێوان بێدەنگییەکی نامۆ و ناڕەوای نێودەوڵەتیدا، کە ئاماژەیە بۆ گرژیی زیاتر و دۆخێک درێژە پێدەدات لە گرژی و گەشەسەندنی قەیران لە ناوچەکەدا و رێگری دەکات لە گەیشتن بە چارەسەرێکی دادپەروەرانە و کۆتاییھاتنی ئەم دۆخە.
دوبارە جەخت لە ھەڵوێستی نەگۆڕی عیراق دەکەینەوە لە پشتیوانیکردنی دۆزی فەلەستین و خۆڕاگری گەلی فەڵەستین بۆ رووبەڕوبوونەوەی ئەو ھێرشە بەردەوامە دڕندانانەیە و ھاودەنگیی رەھای کۆماری عیراق لەگەڵ گەلی فەڵەستین لە بەدیھێنانی خواستەکانیان بۆ دامەزراندنی دەوڵەتێکی سەربەخۆی خۆیان دووپاتدەکەینەوە، کە قودسی پیرۆز پایتەختی بێت بەپێی بڕیارنامەکانی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی.
دوبارە سڵاوی خودای گەورەتان لێبێت
لە میانی دیدارەکەدا، کە ئەمڕۆ شەممە ١١-١١-٢٠٢٣ بەڕێوەچو، بارودۆخی ناوچەکانی فەلەستین و دەستدرێژییە بەردەوامەکان بۆسەر کەرتی غەزە تاووتوێی کرا و دەرئەنجامەکانی ئەو پەلاماردانە لەسەر ئاسایش و سەقامگیری ناوچەکە باس کران.
سەرۆککۆمار ھەڵوێستی عیراقی دووپاتکردەوە لە پشتیوانیکردنی پرسی فەلەستین تا گەیشتنی گەلی فەلەستین بە تەواوی مافە رەواکانی، ھەروەھا بەتوندی سەرکۆنەی ئەو ھێرشە دڕندانەیەی کرد، کە دژی خەڵکی مەدەنی بێ دیفاع ئەنجام دەدرێن، داواشی لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد بەرپرسیارێتی یاسایی و ئەخلاقی خۆیان لە ئەستۆبگرن بۆ بەرجەستەکردنی دادپەروەری و زامنکردنی پاراستنی دانیشتوانی مەدەنی و دابینکردنی رێڕەوی ئارام بۆیان.
ھەروەھا ئاماژەیکرد، بە پێویستی ھاریکاری و ھەماھەنگی و یەکخستنی ھەڵوێستەکان لەبارەی پرسە جێ بایەخەکانی ھەردوولا بەشێوەیەک، کە دەرفەتی ئاشتی و سەقامگیری لە ناوچەکەدا بڕەخسێنێت.
لەبەرامبەردا سەرۆکی فەلەستین ھەڵوێستەکانی عیراقی بۆ پشتیوانیکردن لە پرسی فەلەستین بە حکومەت و گەلەوە بەرزنرخاند و جەختیکردەوە، کە ئەم ھەڵوێستانە گوزارشت لەو پەیوەندیە قوڵانە دەکەن، کە ھەردوو گەلی برا کۆدەکاتەوە.
ھاوکات ئەوەشی خستەڕوو، کە گەلی فەلەستین ئەمڕۆ رووبەڕووی دەستدرێژییەکی ئاشکرا بووەتەوە و تاوانی جینۆسایدیان دەرھەق دەکرێت، بۆیە پێویستە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی رێوشوێنی یەکلاکەرەوە بگرێتەبەر بۆ دەستەبەرکردنی سەلامەتی فەلەستینییەکان.
شایانی باسە لە دیدارەکەدا فوئاد حسێن جێگری سەرۆکوەزیران و وەزیری دەرەوە ئامادەی بوو.
د.لەتیف رەشید، سەرۆککۆماری عێراق لە کۆشکی بەغداد پێشوازیکرد لەوەفدێکی نوێنەرانی پێکھاتە و کەمینەکانی عێراق و ئەوەشی خستەڕو، فرەیی کەمینە و پێکھاتەکان بنەمایەکی بەھێزن بۆ ئێستا و داھاتووی وڵات، ئەوەش پێویستی بە ڕێزگرتنی مافە بنەڕەتیەکانی ھەموو پێکھاتەکان و بەرجەستەکردنی ئەزمونی دیموکراسی ھەیە، بۆ بەشداریکردنی ھەموان لە بونیادنانی وڵاتدا لەسەر بنەمای ھاووڵاتیبوون.
ئاماژەی بەوەشدا کە شانازی بەو فرەییەوە دەکەن، کە ڕەنگدانەوەیەکی ڕاستەقینەیە بۆ بەرەو پێکەوەژیانی ئاشتییانە لەنێوان ھەموو پێکھاتەکانی عێراق. داواشیکرد قبوڵنەکردنی ستەم و بڵاوکردنەوەی کلتووری کارکردن بۆ عێراق لە پرۆگرامی خۆێندنگەکاندا بخوێندرێت بۆ پێگەیاندنی نەوەیەک کە باوەڕی بە ناسنامەی نیشتمانی عێراقی ھەبێت.
سەرۆککۆمار جەختی لەگرنگی یەکڕیزی و ھەوڵەکانی ھاوکاری نێوان ھەمووانیش کردەوە بۆ پشتیوانیکردنی کارنامەی حکومەت لە بواری چەسپاندنی سەقامگیری ئاسایش و بەردەوامبوون لە باشترکردنی دۆخی ژیان و خزمەتگوزاریەکان بۆ ھاونیشتمانیان بەتایبەتی لەبواری تەندروستی و فێرکردن و نۆژەنکردنەوەی ژێرخانی ئابوری.
د.لەتیف ڕەشید، سەرۆککۆماری عێراق، بانگهێشتنامەیەکی لە شا سەلمان بن عەبدولعەزیز ئال سعود، پاشای شانشینی سعودیە پێگەیشت بۆ بەشداریکردن لە کارەکانی خولی نائاسایی ئەنجومەنی کۆمکاری عەرەبی لەسەر ئاستی سەرکردایەتی بۆ تاوتوێکردنی دەستدرێژییەکان بۆسەر کەرتی غەززە و پێشهاتەکانی ناوچە داگیرکراوەکانی فەلەستین.
ئەمەش لە میانی پێشوازیکردنی لەبەڕێزیان هات لە سەعید ئەلقەحتانی جێگری باڵیۆزی شانشینی سعودیە لە ڕۆژی سێشەممە 2023-11-7، لە کۆشکی بەغدا.
هەروەها سەرۆککۆمار سوپاس و پێزانینی خۆی بۆ خاوەن شکۆ شا سەلمان دەربڕی بۆ ئەو بانگهێشتە و ئاماژەی بە گرنگی هاوکاری و هەماهەنگی و کاری هاوبەش لەبارەی پرسە جێ بایەخە هاوبەشەکان کرد، هاوکات بەڕێزیان ستایشی ئەو پەیوەندییە برایانەی نێوان هەردوو وڵات و گەلی برای کرد.
لە بەرامبەردا ئەلقەحتانی جەختی لە پەرۆشی وڵاتەکەی کردەوە بۆ پتەوکردنی پەیوەندیەکی بونیادنەرانە لەگەڵ عێراق و فراوانکردنی ئاسۆی هاریکاریەکان بەشێوەیەک کە خزمەت بە بەرژەوەندییە هاوبەشە کان بکات.
لە دیدارەکەدا، سەرۆککۆمار گرنگی پەیوەندییەکانی نێوان عێراق و پاکستانی دووپاتکردەوە، ھەروەھا جەختی لە پێویستی پەرەپێدان و گەشەپێدانی لەنێوان ھەردوو وڵاتدا کردەوە بە شێوەیەک کە بەرژەوەندییە ھاوبەشەکانی ھەردوو گەل و وڵات دەستەبەربکات و ئاسایش و سەقامگیری ناوچەکە بەھێزتر بکات.
ھەروەک بەڕێزیان، ستایشی ھەوڵەکانی باڵیۆزی کرد بۆ پتەوکردنی پەیوەندییە ھاوبەشەکان و ھیوای سەرکەوتنی بۆ خواست لە ئەرکەکانی داھاتوویدا.
لەبەرامبەردا باڵیۆزی پاکستان، خۆشحاڵی خۆی دەربڕی بۆ ماوەی کارکردنی لە عێراقدا و جەختی لە پابەندبوونی وڵاتەکەی کردەوە بە پشتیوانیکردنی ئاسایش و سەقامگیری عێراق و سەلامەتی گەلەکەی و کارکردن بۆ بەھێزکردنی پەیوەندییە دوو قۆڵییەکانی نێوان ھەردوولا.
لە دیدارەکەدا سەرۆککۆمار جەختی لە گرنگی بەھێزکردنی پەیوەندییەکانی نێوان ھەردوو وڵات و پەرەپێدانی ھەماھەنگییە دوو قۆڵییەکان کردەوە بۆ خزمەتکردنی بەرژەوەندییە ھاوبەشەکانی ھەردوو گەلی عێراق و ئازەربایجان و ئاماژەی بە پێویستی ھەماھەنگی و ڕاوێژکردن کرد لەبارەی پرسە جێ بایەخەکان.
ھەروەھا تاووتوێی سەردانی داھاتووی بەڕێزیان کرا بۆ کۆماری ئازەربایجان، کە لە خواستی ھەردوو وڵاتەوە دێت بۆ بەھێزکردنی پەیوەندییە دوو قۆڵییەکان.
باڵیۆز مەمەدۆڤ دوپاتیکردەوە کە سەردانەکە یارمەتیدەر دەبێت لە کردنەوەی ئاسۆیەکی نوێی ھەماھەنگی و ھاریکاری نێوان عێراق و ئازەربایجان.
دادگای فیدراڵی عێراق دانیشتنێکی سەبارەت بە سکاڵایەکی قەشە لویس رافائیل ساکۆ پاتریاکی کلدانییەکان لە عێراق و جیھان ئەنجامدا، کە دژی د.لەتیف رەشید سەرۆککۆماری عێراق تۆماریکردبوو.
لە سکاڵاکەدا، لویس ساکۆ داوایکردووە رێکاری دەرچوواندنی مەرسومی کۆماری ژمارە ٣١ی ساڵی ٢٠٢٣ بۆ کشانەوەی مەرسومی کۆماری ژمارە ١٤٧ی ساڵی ٢٠١٣، کە تایبەتە بە دانانی کاردینال لویس رافائیل ساکۆ، بە ناڕاست و نا دروست لە قەڵەم بدات.
بەڵام دادگای فیدراڵی سکاڵاکەی رەتکردەوە و رایگەیاند، ھیچ رێکارێکی ناڕاست و ناتەندروست لە مەرسومی کۆماری ژمارە ٣١ی ساڵی ٢٠٢٣دا نییە و سکاڵاکەی رەتکردەوە.
مانگی تەممووزی رابردووی ئەمساڵ، وتەبێژی سەرۆکایەتی عێراق لە راگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، کشانەوەی ئەو مەرسومە زیان بە پێگەی ئاینی و یاسایی کاردیناڵ لویس ساکۆ ناگەیەنێت و رێز و پێزانینی لە سەرۆکایەتی کۆمار ھەیە، بەوپێیەی پاتریاکی کلدانییە لە عێراق و جیھان. ئاماژە بەوەشدرابوو، سەرۆککۆمار ھەمیشە رێزی لە مەسیحییەکانی عێراق گرتووە و بەرگری لە مافەکانیان کردووە و ھەڕەشە و لێدوانی توند دژی کڵێسا و ھەر مەزھەبێکی دیکە لە وڵاتەکە رەتدەکاتەوە.
بە بەشداری سەرۆککۆمار سێیەمین کۆنفرانسی نێودەوڵەتی گۆڕانی کەشوھەوا بەڕێوەچوو
د.لەتیف رەشید لە بەغداد ئامادەی سێیەمین کۆنگرەی نێودەوڵەتی تایبەت بە گۆڕانکارییەکانی کەشوھەوا بوو و لە وتارێکدا باسی لەوەکرد، پێویستە عێراق لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ سەبارەت بە دابەشکردنی سەرچاوەکانی ئاو بگاتە رێککەوتنێکی دادپەروەرانە.
دەقی وتارەکەی سەرۆککۆمار...
وەزیرە بەڕێزەکان
خوشکان برایان ، ئامادەبووانی بەڕێز
سڵاوی خوداتان لێبێت
لە سەرەتاوە خۆشحاڵم کە سوپاس و پێزانینی خۆم ئاراستەی سەرۆکایەتی و ستافی زانکۆی بەناوبانگی بەغدا و پەیمانگای عێراقی بۆ دیالۆگ بکەم کە بانگھێشتیان کردین بۆ بەشداریکردن لەم کۆنفرانسە گرنگەدا، ھەروەھا دەمەوێت ستایشی تیشک خستە سەر ئەو بابەتە زۆر گرنگتان بکەم کە لەڕاستیدا مەترسیەکی راستەقینەیە بۆ جیھانەکەمان، کە گۆڕانی کەشوھەوا و کاریگەرییە ڕاستەوخۆو ناراستەوخۆکانیەتی لەسەرمان .
لە دەیان ساڵی ڕابردوودا عێراق ڕووبەڕووی ئاڵنگاری گەورە بووەتەوە و بەدەست نادادپەروەری ڕژێمە تۆتالیتارییەکانەوە دەناڵێنێت کە نوقمی شەڕە ناوچەییەکان و گەمارۆ و داگیرکارییەکی نێودەوڵەتی و دواجاریش سەرھەڵدانی ڕێکخراوی تیرۆریستی داعش بۆتەوە کە بە خوێنی شەھیدەکانمان و قوربانیدانی گەلەکەمان ویەکڕیزیمان شکستمان پێھێنا.
ئەمڕۆ کۆدەبینەوە بۆ گفتوگۆکردن لەسەر ئاڵنگاریەکی دیکە کە ھەڕەشە لە جیھان و مرۆڤایەتی بە گشتی دەکات، ئەویش گۆڕانی کەشوھەوایە، کە لە ئەنجامی چالاکیی ئابووریی جیھانی مۆدێرن و پشتبەستنی بێسنووری بە سووتەمەنی کانزایی، کە دەبێتە ھۆی زیادبوونی دەردانی گازە گەرمکەرەکان - گرنگترینیان دووەم ئۆکسیدی کاربۆنە.
دەردانی بێ سنووری گازی گەرمکەر کاریگەری لەسەر کەشوھەوای جیھان دروستکردوە، لە ئەنجامە ڕاستەوخۆکانیان، لافاو، ئاگرکەوتنەوە، شەپۆلی گەرمای لەڕادەبەدەر لە زۆرێک لە وڵاتانی جیھان، زریانی تۆز و کەمی باران کە ناوچەکەمان لەم ساڵانەی دواییدا تووشی بووە، بەتایبەت عێراق. ئەگەر دۆخەکە وەک خۆی بەردەوام بێت، مەترسییەکە کاریگەری لەسەر ھەموو لایەنەکانی ژیانمان دەبێت، لە خۆراک و ئاسایش و تەندروستی و ژینگە و ئابووریدا، ئەمەش پێویستی بە کارکردنی ھەموان ھەیە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم ئاڵنگاریە ڕاستەقینەیە.
تا ئەم دواییانە عێراق وڵاتێکی خۆبژێو بوو لە ڕووی خۆراکەوە، و وەزارەتەکانی سەرچاوە ئاوییەکان و کشتوکاڵ پێکەوە کار دەکەن بۆ دابینکردنی پێداویستی جووتیاران لە ئاو و ئامێر و کەرەستەکانی ئاودێری.
بەڵام دۆخەکە بەھۆی کەمی ئاوەوە دەستی بە گۆڕانکاری کردوە کە بە شێوەیەکی سەرەکی سیاسەتی وڵاتانی سەرچاوەکانی ئاو و کەمی باران و خراپی بەڕێوەبردن رۆڵیان ھەبوو لەم بوارەدا.
عێراق بە تایبەتی کاریگەری گۆڕانی ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆی کەشوھەوای لەسەرە. ئێمە بەدەست پلەی گەرمی بەرز و کەمی باران و بە بیابانبوون و وشکەساڵی و زریانی تۆزوخۆڵەوە دەناڵێنین. ئەم گۆڕانکاریانە کاریگەری وێرانکەریان دەبێت، بەو پێیەی دەبێتە ھۆی تێکچوونی زەوییە کشتوکاڵییەکان و نەمانی زۆنگاوەکان و کەمبوونەوەی بەرھەمی خۆراک و زیادبوونی بڵاوبوونەوەی نەخۆشییەکان، ھەروەھا زیادبوونی کۆچ بۆ شارەکان و ناسەقامگیری .
عێراق، وەک وڵاتێکی بەرھەمھێنەری نەوت، ڕووبەڕووی کاریگەرییە ناڕاستەوخۆکان دەبێتەوە کە گرنگییەکی کەمتریان نییە لەو مەترسیەی کاتێک ئابووری جیھانی پشتبەستنی بە سووتەمەنی بەردینی کەم بکاتەوە.
لە ژێر ڕۆشنایی ئەوانەی باسکران، بە پێویستی دەبینین کاربکەین بۆ بەرزکردنەوەی ئاستی ھۆشیاری ھاووڵاتیان و بڵاوکردنەوەی کەلتوری گرنگیدانی ژینگەیی و ھوشیارکردنەوە لە پرۆسەی خوێندندا کە ھەموو ئاستەکانی خوێندن لەخۆبگرێت، لە قۆناغی سەرەتاییەوە دەستپێبکات و کارکردن چڕبکرێتەوە بۆ سنووردارکردن یان کەمکردنەوەی ھەر کاریگەرییەکی نەرێنی کە عێراق ڕەنگە دوچاری ببێتەوە.
ئێمە وەک وڵاتێکی بەرھەمھێنەری نەوتی بەرپرسیارانە دەبێت کاربکەین بۆ کەمکردنەوەی دەردانی گازی گەرمکەر لە عێراقەوە (واتە ئەوەی پێی دەوترێت کەمکردنەوەی کرداریی کەشوھەوا) ئەمەش ئەوەیە کە ئێمە لە بەڵگەنامە نیشتمانییەکەماندا کە لە چوارچێوەی بەرنامەکانی وەزارەتی نەوت و لقەکانیدا تۆمارکراوە و ئاماژەمان پێکردووە، بە وەستاندنی سووتاندنی گازی میتان، و سوودی لێ وەربگرن بۆ بەرھەمھێنانی وزەی کارەبایی.
لێرەدا پێویستە ئاماژە بە ڕۆڵی وەزارەتی کارەبا بکەین لە ئەنجامدانی گرێبەستی بەرھەمھێنانی کارەبا لە وزەی پاک وەک وزەی خۆر.
خۆگونجاندن لەگەڵ گۆڕانی کەشوھەوا پێویستییەکی ڕەھایە. ئەمەش پێویستی بەوەیە کە بە میکانیزمی چالاکییە سەرەتاییەکانماندا بچینەوە، وەک ئاودێری و کشتوکاڵ، ھەروەھا دەبێت کاربکەین بۆ ھەمەچەشنکردنی چالاکییە ئابوورییەکانمان. جیھان پشتبەستنی بە سووتەمەنی بەردینی کەمدەکاتەوە. بۆ نموونە یەکێتیی ئەورووپا بەر لە کۆتایی ئەم دەیە کۆتایی بە بەرھەمھێنانی ھەموو ئەو ئۆتۆمبێلانە دەھێنێت کە پشت بە سووتەمەنی بەردینی دەبەستن.
مرۆڤ بۆ یەکەمجار لە کەناری دیجلە و فورات و لقەکانیان لە میزۆپۆتامیا کشتوکاڵی کرد و عێراق یەکەم سەرچاوەی یاساکانە. کۆنترین بەڵگەنامەی نێودەوڵەتی سەبارەت بە پرسی ئاو، پەیمانی ئاشتی ھەمیشەیی "میسلیم"ە کە زیاتر لە ٤٥ سەدە لەمەوبەر لە نێوان دوو شاری سۆمەری کە کەوتبوونە کەناری دیجلە، ئەوانیش لەکش و ئوما ئەنجامدرا. ئامانجی ئەم پەیماننامەیە چارەسەرکردنی ئەو ناکۆکییە لەمێژینەی نێوان ھەردوو شارەکە بوو لەسەر بەکارھێنانی ئاوەکانی ڕووباری دیجلە. پەیماننامەکە کۆمەڵێک ڕێسای بۆ ھاوبەشکردنی ئاوەکانی ڕووبارەکە دامەزراند، ھەروەھا لایەنەکانی پەیماننامەکەی لە دروستکردنی بەنداو یان پێکھاتەی دیکە قەدەغە کرد کە دەستوەردان لە ڕۆیشتنی ڕووبارەکە بکات و ئاو لە وڵاتی خوارەوەی ڕووبارەکە ڕابگرێت.
ئەمڕۆ دەبێ بە ھاوکاری لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ - ئێران، تورکیا، و سوریا - وڵاتانی دۆست کە لەگەڵیاندا بەرژەوەندی ھاوبەشی ئایینی، کولتووری و جەماوەری ، ھەروەھا بەرژەوەندی ھاوبەشی ئەمنی و ئابووری ھاوبەشمان ھەیە، دەبێت ھەوڵبدەین بۆ گەیشتن بە ڕێککەوتنێکی دادپەروەرانە لە ڕێگەی پەیماننامەوە کە زامنی مافی گەلەکانمان بکەین، کەبەدەستھێنانی ئاوە . لەڕاستییدا عێراق تاکە وڵات نییە کە خۆی لەم دۆخە سەختەدا ببینێتەوە، لەسەر ئاستی نێودەوڵەتیش ھیچ ڕێککەوتنێکی بەرفراوانی ڕەوا ھاوشێوەی پەیمانی لەکش و ئومما نییە.
لەگەڵ ھەموو ئەوانەی سەرەوە، پێویستە خۆمان بگونجێنین و میکانیزمە کشتوکاڵییەکانمان مۆدێرن بکەین بۆ ئەوەی بە کەمترین سەرچاوەی ئاو کاربکەین و بەکارھێنانی تەکنیکەکانی سیستمی کشتوکاڵی مۆدێرن گشتگیر بکەین کە ڕۆڵێکی گرنگی دەبێت لە بەدەستھێنانی ئاسایشی خۆراک. جێگای خۆشحاڵییە کە وەزارەتی کشتوکاڵ دەستپێشخەری کردوە بۆ گۆڕینی ئەو میکانیزمانە، بە ھاوکاری لەگەڵ دامەزراوە کارامەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان، وەک ڕێکخراوی جیھانی خۆراک و کشتوکاڵ و بەرنامەی خۆراکی جیھانی.
گۆڕانی کەشوھەوا پرسێکی نێودەوڵەتییە و لەدوای لوتکەی زەویەوە کە لە ساڵی ١٩٩٢ لە شاری ڕیۆ دی جانیرۆی بەرازیل بەڕێوەچوو، جیھان دەستیکردووە بە گرنگیدان پێی. زۆرینەی ڕەھای وڵاتانی جیھان ئەو ڕێککەوتنە نێودەوڵەتییەیان واژۆ کردووە کە ھەوڵی چارەسەرکردنی پرسی گۆڕانی کەشوھەوا دەدات و ناوە تەواوەکەی کۆنفرانسی چوارچێوەی "نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ گۆڕانی کەشوھەوا" یە. عێراق لەم لوتکەیەدا لە ھەردوولا، نێودەوڵەتی و عێراقی ئامادەبوو.
کارکردن لەم بوارەدا لەگەڵ وڵاتانی پیشەسازی و گەشەسەندوو لە دانوستانەکاندا، کە ئەنجامەکانی بۆ جیھان گرنگ دەبێت. دانوستان ئاسان نییە، بەرژەوەندی ناکۆکی لە نێوان وڵاتانی پیشەسازی (بە بەرپرسیارێتی مێژوویی سەبارەت بە دەردانی گازی ژەھراوی) و وڵاتانی تازەپێگەیشتو کە پێداگری لەسەر مافی خۆیان دەکەن بۆ گەرەنتیکردنی ژیانێکی شایستە، و ھەموو ئەو شتانەی کە ئەمە لە ڕووی بەکارھێنانی وزەی بەردینەوە پێویستی پێیەتی. بە سەرنجدانی گرنگی دەرئەنجامەکان، گرنگی ئەو وڵاتانە دەبینین کە بەشداری لەم دانوستانانەدا بکەن لەگەڵ شاندە فراوان و بەرپرسیار و کاراکان. بەتایبەت کە ئەم دانوستانانە پێویستی بە ھاوکاری ژمارەیەک لایەن ھەیە لە کۆنفرانسی ساڵانەی داھاتووی لایەنەکانی ئەم ڕێککەوتنە (بیست و ھەشتەم Cop ) لە مانگی داھاتوو لە ئیمارات بەڕێوەدەچێت.
چاوەڕوانین کە نوێنەرایەتی عێراق بکەین لەم کۆنفرانسەدا بە ھاوکاری وەزیرە پەیوەندیدارەکان، گومانی تێدا نییە کە دەرئەنجامی کۆنفرانسەکەمان بەشدارییەکی ئەرێنی لە کارەکانی شاندی عێراقی و بەھێزکردنی ھەڵوێستەکانیدا دەبێت. بۆیە سوپاس و پێزانینی خۆم بۆ زانکۆی بەغدا و پەیمانگەی عێراقی بۆ دیالۆگ دووپات دەکەمەوە کە ئەم کۆنفرانسەیان سازکرد، ھەروەھا سوپاسی ئامادەبووانی بەڕێز دەکەم کە لەگەڵ ئێمە بەشداریان کرد.
دوبارە سڵاوی خودای گەورەتان لێبێت
لە دیدارەکەدا سەرۆککۆمار جەختی لە گرنگی پەیوەندییەکانی نێوان عێراق و ئوسترالیا و پێویستی بەھێزکردن و پەرەپێدانیان و ئاڵوگۆڕکردنی ئەزموونەکانی کردەوە لەو بوارانەی کەپرسی ھاوبەشن، بۆ بەدیھێنانی بەرژەوەندییە ھاوبەشەکانی ھەردوو وڵاتی دۆست.
ھەروەھا بەڕێزیان سوپاسی ھەوڵەکانی باڵیۆزی کرد بۆ پەرەپێدانی پەیوەندییە دوو قۆڵییەکانی نێوان ھەردوو وڵات و ھیوای سەرکەوتنی بۆ خواست لە ئەرکەکانی داھاتوویدا.
لەلای خۆیەوە باڵیۆز پاولا گانلی، شانازی خۆی دەربڕی بە کارکردنی لە عێراق و جەختیشی لە خواستی وڵاتەکەی کردەوە بۆ بەھێزکردنی پەیوەندییە دوو قۆڵییەکانی نێوان ھەردوو وڵات.
لە میانی دیدارەکەدا سەرۆککۆمار، جەختی لە گرنگی رۆڵی ژمێریاران و وردبینیکاران کردەوە لە باشترکردنی دۆخی ئابووری وڵات لە ڕێگەی پەرەپێدان و بەھێزکردنی سیستمی ژمێریاری لە سەرجەم دامودەزگاکانی دەوڵەتدا، ھەروەھا پێویستی دابینکردنی شارەزایی پێویست بۆ فەرمانبەران لە ئەنجامدانی کارەکانیان و ئەو ئەرکانەی کە پێیان سپێردراوە بە شێوەیەک کە شەفافیەتی لێ بێتەدی و ئاستی کارگێڕی بەرز بکاتەوە.
سەرۆککۆمار باسی گرنگی ڕۆڵی سەندیکای ژمێریاران وردبینیکاران لە پاڵپشتیکردنی پرۆسەکانی چاکسازی و بەرەنگاربوونەوەی گەندەڵی و گێڕانەوەی سامانی بەتاڵان براوی نیشتمانی، جەختیشی لە پێویستی گرتنەبەری شێوازێکی ژمێریاری ورد و زانستی لە بەرەنگاربوونەوەی گەندەڵی و گرنگی پرۆسەکانی ژمێریاری کردەوە بۆ پاراستنی ئابووری نیشتمانی لە گۆڕانکارییەکان کە ھەڕەشە لە ئابوری زۆرێک لە وڵاتان دەکەن.
لە لای خۆیەوە سەرۆکی سەندیکای ژمێریار و وردبینیکاران ئاماژەی بەوەدا، کە سەندیکا ھەنگاوی گرنگی ناوەو و کاریش دەکات بۆ ڕاھێنانی تواناکانی گەنجان لە بواری ژمێریاری و وردبینی بۆ کەمکردنەوەی دیاردەی گەندەڵی.