مەسیحییەکانی عێراق جەژنی قیامە پیرۆز دەکەن
١٧ی نیسانی ٢٠٢٢
نوێترین هەواڵەکان
وەزارەتی بەرگریی روسیا ئەمڕۆ یەکشەممە رایگەیاند، سیستەمی بەرگریی ئاسمانیی وڵاتەکە 21 فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئۆکراینییان لە چەند ناوچەیەکی جیاوازدا خستووەتە خوارەوە و تێکیان شکاندوون. ئەمەش دوای هێرشێکی شەوانەی فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی ئۆکراین دێت.
وەزارەتی بەرگریی روسیا لە پەیجی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تێلێگرام بڵاویکردووەتەوە، کە 11 فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەسەر ئاسمانی هەرێمی ڤۆلگۆگراد لە باشوری روسیا خراونەتە خوارەوە. پاشماوەی فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی دیکەش، کە ژمارەیان 10 دانە بوو، لەسەر ئاسمانی هەرێمەکانی رۆستۆڤ، بێلگۆرۆد و بریانسک لە باشووری رۆژاوای وڵات تێکشکێندراون.
بەپێی راگەیاندنی وەزارەتەکە، ژمارەی فڕۆکە بێفڕۆکەوانە تێکشکێندراوەکان بەم شێوەیە بوون:
-
11 فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەسەر خاکی پارێزگای ڤۆلگۆگراد.
-
8 فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەسەر خاکی پارێزگای ڕۆستۆڤ.
-
یەک فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەسەر خاکی پارێزگای بێلگۆرۆد.
-
یەک فڕۆکەی بێفڕۆکەوان لەسەر خاکی پارێزگای بریانسک.
شایەنی باسە، دوێنێ شەممەیش وەزارەتی بەرگریی روسیا رایگەیاندبوو، سیستەمەکانی بەرگریی ئاسمانییان توانیویانە چوار مووشەکی جۆری "نێپتۆن" و 233 فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئۆکراینی بخەنە خوارەوە. هەروەها ئاماژەی بەوەش کردبوو کە 20 فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی ئۆکراینی لەسەر ئاسمانی نیمچە دوورگەی قرم و پارێزگای سمۆلێنسک خرانە خوارەوە.
لە کاتێکدا زۆرێک لە دامەزراوە میدیاییەکان لەسەر ئاستی جیهان روو لە بەکارهێنانی زیاتری تەکنەلۆژیای زیرەکی دەستکرد (AI) دەکەن بۆ کەمکردنەوەی خەرجییەکان و زیادکردنی بەرهەم، چەندین گۆڤار و ماڵپەڕی گەورە رووبەڕووی رەخنەی توند بوونەتەوە.
هۆکاری ئەم رەخنانەش بڵاوکردنەوەی وتار و بابەتی ساختەیە کە بە تەواوی لەلایەن زیرەکی دەستکردەوە نووسراون، بەبێ ئەوەی لەلایەن سەرنووسەرەکانەوە بە وردی پشکنینیان بۆ کرابێت.
یەکێک لەو گۆڤارانەی تووشی ئەم کێشەیە بووە، گۆڤاری "بیزنس ئینسایدەر"ە، کە خاوەندارێتی کۆمپانیای گەورەی "ئەکسێل سپرینگەر" دەکات. سێ مانگ دوای ئەوەی گۆڤارەکە پلانی کەمکردنەوەی نزیکەی سێیەکی کارمەندەکانی راگەیاند بە بیانووی "پشت بەستنی تەواو بە زیرەکی دەستکرد"، ناچار بوو ژمارەیەک وتار بسڕێتەوە کە دەرکەوت لەلایەن زیرەکی دەستکردەوە نووسراون.
بەپێی زانیارییەکانی رۆژنامەی "پرێس گازێت"ی بەریتانی، دوو دامەزراوەی دیکەش، ئەوانیش گۆڤاری "وایرێد"ی تایبەت بە تەکنەلۆجیا و ماڵپەڕی رێکخراوی "ئیندێکس ئۆن سێنسەرشیپ" (پێنوێنی سانسۆر) کە چاودێری ئازادی رادەربڕین دەکات، ناچار بوون چەند بابەتێک بسڕنەوە کە بە ناوی "ماراگو بلانچارد"ەوە بڵاوکرابوونەوە.
ئەم وتارانە دوای ئەوە سڕانەوە کە ژمارەیەک ناڕاستی و هەڵەی زەقیان تێدا دۆزرایەوە، وەک دروستکردنی ناوی شار و کۆمپانیای خەیاڵی، کە پێش بڵاوکردنەوەیان لەلایەن سەرنووسەرەکانەوە نەدۆزرابوونەوە. رۆژنامەی "دیسپاتچ"ی بەریتانی، یەکەم لایەن بوو کە زەنگی مەترسی لێدا، دوای ئەوەی گومانی لە وتارێکی پێشنیارکراوی بلانچارد کرد سەبارەت بە شارۆچکەیەکی کانزایی خەیاڵی لە ویلایەتی کۆلۆرادۆ، پاشان زانیارییەکانی نارد بۆ رۆژنامەی "پرێس گازێت".
گۆڤاری "وایرێد" وتارێکی بلانچاردی بڵاوکردبووەوە دەربارەی ئەو ژنا و پیاوە راستەقینانەی کە لە رێگەی پلاتفۆرمەکانی وەک "ماین کرافت" و "رۆبلۆکس"ەوە هاوسەرگیری لەسەر ئینتەرنێت دەکەن. گۆڤارەکە لە مانگی ئابدا وتارێکی داوای لێبوردنی بڵاوکردەوە و تێیدا نووسیبووی: "چۆن گۆڤاری وایرێد فێڵی لێکرا لەلایەن نووسەرێکی سەربەخۆوە کە زیرەکی دەستکردی بەکارهێناوە بۆ نووسینی تەواوی بابەتەکە... ئەگەر هەر لایەنێک بتوانێت فێڵ و ساختەکارییەکانی زیرەکی دەستکرد بدۆزێتەوە، ئەوا وایرێدە... بە داخەوە، یەکێک توانی ئێمە چەواشە بکات."
هەروەها گۆڤاری "بیزنس ئینسایدەر" لە مانگی نیسانی رابردوودا دوو وتاری بلانچاردی بڵاوکردبووەوە، نزیکەی مانگێک پێش ئەوەی کۆمپانیاکە رایبگەیەنێت کە %21ی کارمەندەکانی لە کار دەردەکات لە چوارچێوەی هەوڵەکانی بۆ "تەواو پشت بەستن بە زیرەکی دەستکرد". یەکێک لە وتارەکان بە ناوی "کارکردن لە دوورەوە باشترین شت بوو بۆ من وەک دایکێک، بەڵام خراپترین شت بوو بۆ من وەک کەسێک"، وتارەکەی دیکەش بە ناوی "لە تەمەنی چل و پێنج ساڵیدا بوومە خاوەنی یەکەم منداڵم. لە رووی داراییەوە جێگیر بووم و ساڵانێک ئەزموونی ژیان رێنماییم دەکات."
دوای ئەم روداوانە، ماڵپەڕی "بیزنس ئینسایدەر" هەردوو وتارەکەی سڕییەوە و لە جێگەیاندا پەیامێکی دانا کە تێیدا هاتبوو: "ئەم وتارە سڕایەوە چونکە لە ئاستی مەرجەکانی بیزنس ئینسایدەر دا نەبوو.".
ئەم هەواڵە بە پاشەکشەیەکی گەورە دادەنرێت بۆ ئەو هەوڵانەی کە لە زۆرێک لە ژوورەکانی هەواڵدا دراون بۆ کەمکردنەوەی تێچوون و زیادکردنی بەرهەم بە بەکارهێنانی زیرەکی دەستکرد. دوو توێژینەوە کە لە مانگی ئازار و ئابدا ئەنجامدراون ئاماژە بەوە دەکەن کە نزیکەی نیوەی رۆژنامەنووسانی جیهان ئێستا پشت بە زیرەکی دەستکرد دەبەستن لە بەرهەمهێنانی بابەتەکانیاندا.
زانا و پسپۆڕانی بواری بایۆلۆجی و خەو ئاماژە بەوە دەکەن کە هەستکردن بە خەواڵوویی بەردەوام، تەنانەت لە کاتەکانی چالاکییەکانی رۆژانەشدا، دەکرێت نیشانەی تێکچوون بێت لە ریتمی بایۆلۆجی جەستەدا، کە بە خواردنەوەی قاوە چارەسەر ناکرێت.
ریتمی بایۆلۆجی و خەوی نیوەڕۆ:
ڤلادیمیر دۆرۆخۆڤ، زانای بایۆلۆجی، رونیدەکاتەوە کە مرۆڤ دوو ریتمی بایۆلۆجی هەیە – شەو و رۆژ – بۆیە هەندێک جار ئارەزووی خەوتن لە کاتی رۆژدا سروشتییە، و ئەم پشووە دەتوانێت سوودبەخش بێت تەنانەت ئەگەر کورت بێت.
بەپێی وتەی دۆرۆخۆڤ، خەوی نیوەڕۆی کورت لە کاتی رۆژدا بە سوود دادەنرێت، بەڵام بە مەرجێک زۆر درێژ نەبێت. ئەو دەڵێت: "خەوی نیوەڕۆ نابێت لە نیو کاتژمێر تێپەڕێت، چونکە ئەگەر نا، جەستە دەچێتە قۆناغی خەوێکی قووڵەوە، کە لەوانەیە ببێتە هۆی تێکدانی خەوی ئاسایی شەوانە."
هەروەها دۆرۆخۆڤ ئاماژە بەوەشدەکات، کە باشتر وایە خەوی نیوەڕۆ پێش کاتژمێر 4:00ی پاشنیوەڕۆ بێت، چونکە خەوتن لە دوای ئەم کاتە خەوی شەوانە تێکدەدات، بەتایبەتی بۆ ئەو کەسانەی کە کێشەی بێخەویان هەیە، و بەمانە ئامۆژگاری دەکرێت کە بە هیچ شێوەیەک لە کاتی رۆژدا نەخەون.
بەڵام بۆ ئەو کەسانەی کە کێشەی خەوی شەوانەیان نییە، وەرگرتنی پشوویەکی کورت لە کاتی رۆژدا یارمەتی چالاککردنەوەی جەستە و زیادکردنی بەرهەمهێنان دەدات.
کات و ماوەی گونجاوی خەوی نیوەڕۆ:
لە لایەکی دیکەوە، دکتۆر داریا لیبیدێڤا، پسپۆڕی خەو و غوددەکان، ئاماژە بەوە دەکات کە خەوی نیوەڕۆ نابێت لە 20 بۆ 30خولەک تێپەڕێت، چونکە ئەگەر درێژ بێتەوە، لەوانەیە کەسەکە بە ماندوێتی یان سەرئێشەوە لە خەو هەڵسێت. ئەویش پێشنیار دەکات کە خەوی نیوەڕۆ لە نێوان کاتژمێر یەکی نیوەڕۆ تا سێی پاشنیوەڕۆ بێت.