ئەمڕۆ دووشەممە، رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆماری تورکیا، لە وتارێکیدا لە لوتکەی عەرەبی-ئیسلامی لە دەوحە، جەختی کردەوە لەسەر پێویستیی رێگریکردن لە ئیسرائیل لە رێگەی "چڕکردنەوەی سزاکانەوە" لە ژێر چەتری یاسای نێودەوڵەتیدا.

ئەردۆغان رونیکردەوە کە ئیسرائیل هێزی خۆی لە بەردەوامیی دەربازبوونی لە سزا و لێپرسینەوە وەردەگرێت.

وتیشی: "حکومەتەکەی ناتانیاهۆ ناوچەکە بەرەو ئاژاوە و ناسەقامگیری رادەکێشێت."

سەرۆکی تورکیا هێرشەکەی سەر دەوحەی بە "بەرزترین ئاستی سەرەڕۆیی ئیسرائیل" ناوبرد و وتی: "هێرشەکەی سەر دەوحە، سەرەڕۆیی ئیسرائیلی گەیاندە ئاستێکی بێوێنە."

لە کۆتاییدا، ئەردۆغان جەختیشی کردەوە: "تورکیا لە هەموو بارودۆخ و کاتێکدا لەگەڵ قەتەر دەوەستێت."

لوتکەی نائاسایی عەرەبی-ئیسلامی ئەمڕۆ دووشەممە لە دەوحە دەستیپێکرد، بەمەبەستی تاوتوێکردنی وەڵامدانەوەی ئەو هێرشەی ئیسرائیل کە هەفتەی رابردوو بەرپرسانی حەماسی لە پایتەختی قەتەر کردە ئامانج.

 

مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، لە وتارێکیدا لە لوتکەی عەرەبی-ئیسلامی لە دەوحە رایگەیاند کە هیچ وڵاتێکی عەرەبی و ئیسلامی لە هێرشەکانی ئیسرائیل پارێزراو نییە و "هیچ بژاردەیەکی ترمان لەبەردەمدا نییە جگە لە یەکخستنی ریزەکانمان."

پزیشکیان هێرشەکەی ئیسرائیلی بۆ سەر قەتەر بە "تیرۆرێکی ئاشکرا کە هەموو نەریتە نێودەوڵەتییەکان پێشێل دەکات" وەسف کرد و وتی: "ئامانج لەم دوژمنکارییە تێکدانی ئەو هەوڵانەیە کە بۆ راگرتنی شەڕ لە غەززە دەدرێن."

"ئیسرائیل بە پشتیوانی رۆژئاوا لە سزا دەربازی دەبێت"

سەرۆک کۆماری ئێران ئیسرائیلی تۆمەتبار کرد بە ئەنجامدانی "کردەوەی کۆمەڵکوژی و بەکارهێنانی وێرانکاری و برسیکردن" و وتیشی: "ئەم کردەوانە ئەمڕۆ دژی وڵاتی قەتەریش فراوان دەبنەوە."

ئاماژەی بەوەشکرد، "قەوارەی زایۆنی ئەمساڵ بە بیانووی بەرگریکردن لە خۆی، هێرشی کردۆتە سەر زۆرێک لە وڵاتانی عەرەبی و ئیسلامی."

پزیشکیان جەختی کردەوە کە ئیسرائیل "بەهۆی بوونی پشتیوانیی رۆژئاواوە، بەردەوامە لە هێرشەکانی و لە سزا دەربازی دەبێت."

داوای یەکڕیزی و لێپرسینەوە:

لە کۆتایی وتارەکەیدا، پزیشکیان داوای کرد: "پێویستمان بە یەکێتی و هاوپشتییە لە روبەروبوونەوەی ئیسرائیل، چونکە دڵنیابن هیچ وڵاتێکی عەرەبی و ئیسلامی لە هێرشەکانی پارێزراو نییە."

هەروەها داوای کرد کە "پێویستە لێپرسینەوە لە سەرکردەکانی ئیسرائیل بکرێت" و "پێویستە ئوممەتی ئیسلامی لە روبەروبوونەوەی ئەم قەوارە زایۆنییە زۆردارە یەکبگرێت."

 

عەبدولفەتاح سیسی، سەرۆکی میسر، لە وتارێکیدا لە لوتکەی عەرەبی-ئیسلامی لە دەوحە رایگەیاند کە لوتکەکە "لە سۆنگەی ئاڵنگاریی گەورەوە" دەبەسترێت و ئیسرائیل هەوڵدەدات ناوچەکە "بکاتە گۆڕەپانێکی کراوە بۆ دەستدرێژی."

سیسی هێرشەکەی ئیسرائیلی بۆ سەر قەتەر بە "دەستدرێژییەکی تاوانکارانە، پێشێلکارییەکی گەورەی یاسای نێودەوڵەتی و پێشهاتێکی مەترسیدار" ناوبرد و وتی: "بە توندترین شێوە ئیدانەی ئەو دوژمنکارییەی ئیسرائیل دەکەین کە وڵاتێکی نێوەندگیری کردۆتە ئامانج."

سەرۆکی میسر هۆشداریدا و وتی: "رەفتاری لەکۆنتڕۆڵدەرچووی ئیسرائیل دەبێتە هۆی فراوانکردنی بازنەی ململانێکان و ناسەقامگیرکردنی ناوچەکە." جەختیشی کردەوە کە "لووتبەرزیی لە زیادبوونی ئیسرائیل، وا لە ئێمە دەخوازێت کە کار لەسەر بنەمایەک بکەین کە گوزارشت لە دیدگای هاوبەشمان بکات."

وتیشی: "پێویستە ئیسرائیل تێبگات کە ئاسایش و سەروەرییەکەی بە هێز بەدی نایەت، بەڵکو بە رێزگرتن لە یاسا و سەروەریی وڵاتان دێتەدی."

"کاتی مامەڵەکردنی یەکلاکەرەوەیە لەگەڵ دۆزی فەڵەستین"

سیسی هەڵوێستی وڵاتەکەی دووپاتکردەوە و رایگەیاند: "میسر بە تەواوەتی رەتی دەکاتەوە هاووڵاتیانی مەدەنی بکرێنە ئامانج و گەلێک بە تەواوەتی برسی بکرێت،" و "هەر پێشنیازێکیش رەتدەکەینەوە کە ئامانج لێی کۆچپێکردنی فەڵەستینییەکان بێت لە خاکەکەیان."

سەرۆکی میسر جەختی کردەوە کە "چارەسەری سەربازی و هەوڵی سەپاندنی ئەمری واقیع بەهێزی زۆرداری، ئاسایش بۆ هیچ لایەنێک بەدی ناهێنێت."

ناوبراو وتی: "کاتی ئەوە هاتووە بە شێوەیەکی جدی و یەکلاکەرەوە مامەڵە لەگەڵ دۆزی فەڵەستیندا بکرێت،" و دووبارە داوای "دانپێدانانی دەستبەجێی بە دەوڵەتی فەڵەستیندا کرد، وەک تاکە ڕێگە بۆ بەدیهێنانی چارەسەری دوو دەوڵەتی."

پەیام و پێشنیاز

لە کۆتایی وتارەکەیدا، سەرۆکی میسر پەیامێکی رونی ئاراستەکرد و وتی: "پەیامی ئەمڕۆی ئێمە رونە، ئەویش ئەوەیە کە ئێمە دەستدرێژی بۆ سەر سەروەریی وڵاتانمان قبوڵ ناکەین."

هەروەها پێشنیازی کرد کە "لەبەر ئەم بارودۆخە هەستیارە، پێویستە لەسەرمان میکانیزمێکی عەرەبی-ئیسلامی دابمەزرێنین بۆ ڕاوێژکردن سەبارەت بە ڕووبەڕووبوونەوەی ئاڵنگارییەکان."