ماركۆ رۆبیۆ وەزیری دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند کە دەسەڵاتی کاتی لە سوریا لەوانەیە دوای چەند هەفتەیەکی کەم بڕوخێت، کە ئەمەش دەبێتە هۆی خلیسکانی وڵاتەکە بەرەو شەڕی ناوخۆیی بەرفراوان.

بەپێی راپۆرتەکان، رۆبیۆ لە میانەی دانیشتنێک دا لە ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا وتی: "مەسەلەکە پەیوەندی بە دەسەڵاتی کاتییەوە نییە، ئێمە پێمان وا نییە کە ئەوان زەرەر بگەیەنن. کێشەکە لە لایەنەکانی دیکەی سەر خاکەکە دایە کە بونەتە هەڕەشە. ئێمە دەبێت پارێزگاری لەوانە بکەین کە نەک تەنها دەچنە ناو وڵاتەکەوە، بەڵکو لەوانەش کە لەوانەیە ناچار بکرێن بەجێبهێڵن. پێویستە ئامادە بین بۆ چۆڵکردن و پلان دابنێین بۆ پاراستنیان لە هێرشەکان".

وەزیری دەرەوەی ئەمریکا جەختیشی کردەوە کە بارودۆخی سوریا هێشتا ناجێگیرە، و ویلایەتە یەکگرتووەکان ئەگەری روخانی حکومەتی کاتی لە سوریا لە هەفتەکانی داهاتوودا و خلیسکانی دۆخەکە بەرەو "شەڕی ناوخۆیی بەرفراوان" بە دوور نازانێت.

جێی باسە، سەرۆکی ئەمریکا دۆناڵد ترەمپ لە ڕۆژی 14ـی ئایار لە ریاز چاوی بە سەرۆکی سوریا ئەحمەد شەرع کەوتبوو، کە ئەمە یەکەم دیدار بوو کە سەرکردەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکان و سوریای کۆکردبێتەوە لە ماوەی 25 ساڵی رابردودا.

هەرچەندە ماركۆ رۆبیۆ وردەکاری زیاتری لەبارەی سروشتی ئەو هەڕەشانەوە کە روبەروی دەسەڵاتی کاتی لە سوریا دەبنەوە نەخستۆتە رو، بەڵام لێدوانەکانی نیگەرانییەکی گەورەی دەزگا دیپلۆماسییەکانی ئەمریکا دەردەخەن سەبارەت بە ئەگەری خراپتربوونی بارودۆخی ئەمنی و سیاسی لە وڵاتەکەدا، سەرەڕای هەوڵەکانی دواییان بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکان لەگەڵ دیمەشق.

وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان رونکردنەوەیەکی لەبارەی گرێبەستەکانی لەگەڵ دوو کۆمپانیای ئەمەریکی بڵاوکردەوە و جەختی کردەوە کە "گرێبەستەکان نوێ نین" و "هیچ کێشەیەکی یاساییان نییە".

بەپێی رونکردنەوەکە کە ئەمڕۆ سێ شەممە بڵاوکراوەتەوە، ئەو دوو رێککەوتننامەیەی نێوان وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان و کۆمپانیاکانی HKN و WesternZagros "رێککەوتننامە و گرێبەستی نوێ نین، بەڵکوو پێش چەندین ساڵە هەن".

لە رونکردنەوەکەدا هاتووە: "دادگاکانی عیراقیش دانی بە یاسایی و رەواییان دا ناوە و هیچ کێشەیەکی یاساییان نییە و تەنیا کۆمپانیای ئەنجامدەری گرێبەستەکان گۆڕاون لە چوارچێوەی رێکارە یاسایی و گرێبەستییەکانی هاتوو لە رێککەوتننامەکان".

وەزارەتی سامانە سروشتییەکان ئاماژەی بەوەش داوە کە "هەردوو کۆمپانیا ئەمەریکییەکە، چەندین ساڵە پەرە بە وەبەرهێنان دەدەن لە بواری نەوت و گاز و لە بەرهەمهێنەرە سەرەکییەکانی نەوتی هەرێمی کوردستانن و وەبەرهێنەری نوێ نین".

سەبارەت بە ئامانجی ئەو رێککەوتننامە و گرێبەستانە، وەزارەتی سامانە سروشتییەکان رونی کردووەتەوە کە ئامانج لێیان "پڕکردنەوەی پێداویستی ناوخۆییە لە رێگای زیادکردنی بەرهەمی گازی سروشتیی بۆ دابینکردنی سووتەمەنی وێستگەکانی بەرهەمهێنانی کارەبا بە ئامانجی پێشکەشکردنی خزمەتگوزاریی کارەبای بەردەوام بۆ هەموو ناوچەکانی عێراق".

لە سەرەتای رونکردنەوەکەشدا، وەزارەتی سامانە سروشتییەکان جەختی کردووەتەوە لەسەر ئەوەی کە "حکومەتی هەرێمی کوردستان لە کاتێکدا جەخت لە هەموو ماف و دەسەڵاتە دەستوورییەکانی خۆی دەکاتەوە وەک قەوارەیەکی فیدراڵی لە چوارچێوەی دەستووری هەمیشەیی عێراق کە بە رونی ماف و تایبەتمەندییەکانی هەرێمی کوردستانی دەستنیشانکردووە".

نەبەرد عومەر بەرپرسی دەستەی هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان، سەردانی دەزگای میدیایی کوردساتی کرد و لەلایەن دێرین لەتیف رەشید بەڕێوەبەری گشتیی دەزگاکەوە پێشوازی لێکرا.

لە سەردانەکەیدا کە ئەمڕۆ سێشەممە 20ـی 5ـی 2025 بوو، بەرپرسی دەستەی هەڵبژاردنەکانی هەرێمی کوردستان، سوپاسی دەزگای میدیایی کوردساتی کرد لەپای ئەو هەوڵانەی کە دەزگاکە ناویەتی بۆ سەرخستنی پڕۆسەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان کە لە رۆژی 20ـی 10ـی 2024 بەڕێوەچوو.