٢٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٢
شێخ حسێن حەمەساڵح، نوێنەری دەزگای لوتکە لە یۆنان بە کوردسات نیوزی ڕاگەیاند، لە ڕێگەی چوون بۆ ئەوروپا و لە وڵاتی کۆسڤۆ شەڕ لە نێوان چەند گەنجێکی کورد و عەرەبدا ڕوویداوە و لە ئەنجامی شەڕەکەدا دوو کۆچبەر کوژراون و چەند کۆچبەرێکی دیکەش بریندارن.
وتیشی، یەکێک لە کوژراوەکان گەنجێکی تەمەن ٣١ ساڵی خەڵکی ھەولێرە و ھەوڵی تەواو بۆ گێڕانەوەی تەرمەکەی دەدەن.
نوێترین هەواڵەکانخەڵاتی نۆبڵی ئاشتی جیاوازتر لە خەڵاتەکانی تری نۆبڵ، لە لایەن ئەکادیمیای سویدەوە نادرێت، بەڵکو لە لایەن کۆمیتەی نۆبڵی نەرویجەوە لە ئۆسلۆ دابەشدەکرێت.
پێوەرە سەرەکیەکان بۆ بەخشینی خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی بە پێی ویستی ئالفرێد نۆبڵ بریتین لە:
پێوەرە سەردەمیەکان:
کۆمیتەکە پێکهاتووە لە پـێـنـج ئەندام کە لە لایەن پەرلەمانی نەرویجەوە هەڵدەبژێردرێن. ئەوان ساڵانە نزیکەی 200-300 پێشنیازیان پێدەگات لە کەسایەتی و دامەزراوە جۆراوجۆرەکانەوە.
بۆ ئەمساڵ، 2025، هاوشانی زۆر کەسایەتی جیهانی، دوو کورد کاندیدی نۆبڵن، ئەوانیش ئیلهام ئەحمەد و شێروان شێروانی.
ترەمپ، چەندین جارە بانگەشەی ئەوە دەکات کە خۆی بە شایەنی خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی دەزانێت.
بۆ زیاتر رەوایەتیدان بە قسەکانی ترەمپ بەردەوام هەوڵدەدات جەنگەکان بووەستێنێت و کاردەکات بۆ کۆتایی هێنان بە قەیرانە جیهانییەکان، دواهەمینیان وەستاندنی شەڕی 12 رۆژەی نێوان ئێران و ئیسرائیل و کۆتایی هێنان بوو بە شەڕی روەندا و ئۆگەندا.
ئایا پێشتر هیچ سەرۆکێکی ئەمریکا خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی وەرگرتووە؟
تا ئێستا چوار سەرۆکی ئەمریکا خەڵاتی نۆبڵی ئاشتییان وەرگرتووە: تیۆدۆر رۆزڤێلت، وودرۆ ویلسۆن، جیمی کارتەر، و باراک ئۆباما
سەرۆکانەی کە خەڵاتیان وەرگرتووە:
تیۆدۆر ڕۆزڤێلت (1906): بۆ ڕۆڵی لە کۆتایی هێنان بە شەڕی خوێناوی نێوان روسیا و ژاپۆن یەکەم سەرۆک بوو کە ئەم خەڵاتەی وەرگرت.
وودرۆ ویلسۆن (1919): بۆ کاری لە دامەزراندنی یەکیەتی نەتەوەکان
جیمی کارتەر (2002): بۆ کاری بەردەوامی بۆ ئاشتی و مافەکانی مرۆڤ دوای سەرۆکایەتییەکەی
باراک ئۆباما (2009): بۆ هەوڵەکانی بۆ بەهێزکردنی دیپلۆماتی و سیاسەتی نێودەوڵەتی.
سەبارەت بە ترەمپ: ترەمپ پێشنیاری کرا بۆ خەڵاتی 2021 لە لایەن یاساسازێکی نەڕوێژی بۆ هەوڵەکانی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بەڵام ئەو خەڵاتەی نەبردەوە.
هاوکات بە تەنیشت راگرتنی جەنگەکان و هەوڵە دبلۆماسیەکانی ترەمپەوە زۆرێک لە چاودێران و رەخنەگران پێیان وایە، ترەمپ سیاسەتی رەگەزپەرستانە بەرانبەر کۆچبەران جێبەجێ دەکات و کەسێکی رەگەز پەرستە.
بەیانی ئەمڕۆ شەممە شوانکارێک لە ناحیەی برادۆست بەهۆی تەقینەوەی مینێکەوە گیانی لەدەست دا.
بەپێی زانیاریەکانی پەیامنێری کوردسات نیوز لەو سنورە، عوسمان سدیق محمد لە کوێستانەکانی سەروکە کاری شوانکاری کردووە و لە کاتی لەوەڕاندنی مەڕ و ماڵاتەکەیدا بەرمین کەوتووە و گیانی لەدەست داوە.
تەحسین عوسمان، بەرپرسی بنکەی تەندروستی سیدەکان بە کوردسات نیوزی راگەیاند کە کاتژمێر 7:15ی بەیانی ئاگادار کراونەتەوە لە بوونی حاڵەتێکی بەرمینکەوتن و قوربانیەکە گوازراوەتەوە بۆ بنکەکەیان.
ئێران ئەمڕۆ شەممە پرسەیەکی مێژووی بۆ 60 فەرماندەی سەربازی و زانای ئەتۆمی وڵاتەکەی بەڕێوەدەبات کە بەهۆی هێرشەکانی ئیسرائیل لە شەڕی 12 رۆژەی نێوان ئەو دوو وڵاتە دا کوژراون.
ئەم مەراسیمە لە چوارەمین رۆژی ئاگربەستدا دێت، لەکاتێکدا دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا دوێنێ لە لێدوانێکیدا بە هەڕەشەوە رایگەیاند، ئەگەر دەستبکاتەوە بە بەرنامە ئەتۆمیەکەی رەنگە بیر لە هێرشکردنەوە سەری بکەمەوە.
مەراسیمەکە سەعات 8:00ـی بەیانی بە کاتی ناوخۆیی تاران لە مەیدانی ئینقلاب لە ناوەڕاستی تاران دەستپێدەکات و دواتر کاروانی تەرمەکان بەرەو مەیدانی ئازادی بەڕێدەکەوێت، کە نزیکەی 11 کیلۆمەتر دوورە و بە درێژایی ئەو رێگەیە هاووڵاتیان پێشوازی لە تەرمی ئەو زانا و فەرماندە کوژراوانە دەکەن.
