بەرپرسێکی وەزارەتی دەرەوەی سوریا رایگەیاند، ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سوریا، مانگی داهاتوو بەشداری لە 80ـەمین خولی کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان دەکات، کە لە نیویۆرک بەڕێوەدەچێت.

ئاژانسی فرانس پرێس لە زاری بەرپرسە سورییەکەوە بڵاویکردەوە: "ئەحمەد شەرع بەشداری لە کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان دەکات و وتارێک پێشکەش دەکات."

ئەمە یەکەمجارە لەدوای ساڵی 1967ـەوە سەرۆکێکی سوریا بەشداری لە کۆبوونەوەکانی کۆمەڵەی گشتیدا بکات، چونکە نە بەشار ئەسەدی سەرۆکی پێشوو و نە حافز ئەسەدی باوکی، هیچ کاتێک بەشدارییان لەو کۆبوونەوانەدا نەکردووە.

ئەم هەنگاوەی دیمەشق بەشێکە لە هەوڵەکانی بۆ بەدەستهێنانی دانپێدانانی نێودەوڵەتی و کۆکردنەوەی پشتیوانی ئابووری بۆ ئاوەدانکردنەوەی وڵات، گەرچی ئەو توندوتیژیانەی لەماوەکانی رابردوودا بەرانبەر خەڵکی سوەیدا و ناوچەکانی هێزە کوردییەکانیان ئەنجامدا، ناڕەزایی نێودەوڵەتیی لێکەوتەوە و بووە هۆی ناڕەزایی گشتی و حکومەتی سوریا و هێزەکانی ئەحمەد شەرعیان بە توندوتیژی ئەنجامدان تاوانبارکر.

 

لە درێژەی فشارەکان بۆ سەر جوتیارانی کورد لە ناوچە کێشە لەسەرەکان، دادگای قەزای دووبز سزای زیندانیکردنی بۆ دوو جوتیاری کورد دەرکرد.

بەگوێرەی زانیارییەکان، دادگای دووبز لەسەر سکاڵای عەرەبی هاوردە، بڕیاری سزادانی بۆ هەردوو جوتیار، بکر مستەفا و محسن ئیسماعیل، دەرکردووە کە خەڵکی گوندی شەناغەی سەر بە ناحیەی سەرگەڕانن.

سزاکە بریتییە لە زیندانیکردن بە شێوەی راگیراو (وقف التنفيذ)، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا دادگاکە جوتیارە کوردەکانی بە پێدانی قەرەبوو بەو جوتیارە عەرەبانە پابەند کردووە کە سکاڵاکەیان تۆمار کردووە.

کێشەی زەویوزار لەنێوان جوتیارانی کورد و عەرەبی هاوردە لە سنووری کەرکوک و دەوروبەری، یەکێکە لە کێشە چارەسەرنەکراوەکان کە لە دوای ساڵی 2017وە جارێکی دیکە سەریهەڵداوەتەوە و بەهۆیەوە چەندین جار جوتیارانی کورد روبەڕوی دادگا و فشاری یاسایی بوونەتەوە.


وێنەی دەقی بڕیارەکە:

نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل، لە راگەیەندراوێکدا، پێشوازی لە بڕیاری حکومەتی لوبنان کرد بۆ کارکردن لەپێناو چەککردنی حزبوڵڵا تا کۆتایی ساڵی2025 و بە "بڕیارێکی مێژوویی" ناویبرد. ئیسرائیل ئامادەیی خۆی بۆ پشتیوانیکردنی لوبنان لەم هەوڵەیدا نیشانداوە و جەختیکردووەتەوە کە ئەگەر سوپای لوبنان ئەو بڕیارە جێبەجێ بکات، ئەوانیش وەک هەنگاوی بەرامبەر، بوونی سەربازیی خۆیان کەم دەکەنەوە.

لە راگەیەندراوەکەدا، ئیسرائیل دان بەو هەنگاوە گرنگەی حکومەتی لوبناندا دەنێت کە بە سەرۆکایەتی میشێل عەون و سەرۆک وەزیران سەلام گیراوەتەبەر. هەروەها ئاماژەی بەوە کردووە کە ئەم بڕیارە دەرفەتێکی چارەنووسسازە بۆ لوبنان تا سەروەریی خۆی بەدەستبهێنێتەوە و دەسەڵاتی دامەزراوە دەوڵەتی، سەربازی و حوکمڕانییەکانی بگەڕێنێتەوە، دوور لە کاریگەریی هێزە نادەوڵەتییەکان.

نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل مەرجی خۆی بۆ کەمکردنەوەی هێزەکانی راگەیاندووە و دەڵێت: "ئەگەر هێزە چەکدارەکانی لوبنان هەنگاوی پێویست بنێن بۆ جێبەجێکردنی چەککردنەوەی حزبوڵڵا، ئیسرائیل هەنگاوی هاوشێوە دەنێت، لەوانەش کەمکردنەوەی قۆناغ بە قۆناغی بوونی سوپای ئیسرائیل بە هەماهەنگی لەگەڵ میکانیزمی ئەمنی بە سەرپەرشتی ئەمریکا."

لە کۆتایی راگەیەندراوەکەدا هاتووە کە ئێستا کاتی ئەوەیە هەردوو وڵات بە رۆحی هاوکارییەوە هەنگاو بنێن، بە تەرکیزکردنە سەر ئامانجی هاوبەشی چەککردنەوەی حزبوڵڵا و پتەوکردنی سەقامگیری و خۆشگوزەرانی بۆ هەردوو گەل.