عەباس عراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران، لە پەیامێکدا لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس، رایگەیاند کە پلانێکی "ژیرانە و کردەیی" بۆ رێگریکردن لە قەیرانێکی چاوەڕوانکراو پێشکەش بە هاوتا ئەوروپییەکانی کردووە، بەڵام رەخنەی توند لە وەڵامی ئەوان دەگرێت و بە "بیانوو هێنانەوە و خۆدزینەوە" وەسفی دەکات.

عراقچی لە پەیامەکەیدا نووسیویەتی: "دوێنێ لەبری کۆماری ئیسلامیی ئێران، پلانێکی ژیرانە و جێبەجێکردنی ئاسانم پێشکەش بە هاوتاکانم لە E3/EU (فەرەنسا، ئەڵمانیا، بەریتانیا و یەکێتی ئەوروپا) کرد، بۆ خۆلادان لە قەیرانێکی ناپێویست لە رۆژانی داهاتوودا."

ناوبراو رەخنەی لەوە گرتووە کە لەبری گفتوگۆکردن لەسەر ناوەڕۆکی پلانەکە، ئێران روبەروی "کۆمەڵێک بیانوو و خۆدزینەوەی ئاشکرا" بووەتەوە، لەوانەش "ئەو ئیدیعا پێکەنیناویەی کە گوایە وەزارەتی دەرەوە نوێنەرایەتی تەواوی دامەزراوە سیاسییەکە ناکات."

وەزیری دەرەوەی ئێران، لە کاتێکدا خۆشحاڵی خۆی بە دانپێدانانی سەرۆکی فەرەنسا، ئیمانوێل ماکرۆن، نیشانداوە کە پێشنیارەکەی بە "ژیرانە" زانیوە، جەختی کردەوە کە "پێویستە ئەو، و هەموو جیهان، بزانن کە من پشتگیریی تەواوی کۆماری ئیسلامیی ئێرانم هەیە، بە ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی وڵاتەکەیشمەوە."

عراقچی هۆشداری دا کە "مەترسییەکان لە بەرزترین ئاستدان" و رەخنەی ئاڕاستەی دەزگای دیپلۆماسیی ئەوروپا کرد و وتی رەنگە ئەوان بن کە "لەکارکەوتوون". هەر بۆیە داوای کرد "کاتی ئەوە هاتووە ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان دەستوەردان بکات و دیپلۆماسی لەبری روبەروبوونەوە هەڵبژێرێت."

لە کۆتاییدا، عراقچی ئاماژەی بە هەنگاوەکانی ئێران کرد و وتی:
١. ئیمزاکردنی رێککەوتنێک لەگەڵ ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی (IAEA) بۆ کردنەوەی "قۆناغێکی نوێی هاوکاری."
٢. پێشکەشکردنی "پێشنیارێکی داهێنەرانە، دادپەروەرانە و هاوسەنگ" کە دەتوانێت بە خێرایی قەیرانەکە چارەسەر بکات.

پەیامەکەی بەوە کۆتایی پێهێنا کە بەرپرسیارێتییەکە تەنها لە ئەستۆی ئێراندا نییە و نووسی: "رێگایەک بۆ پێشەوە هەیە، بەڵام ئێران ناتوانێت تاکە ئەکتەری بەرپرسیار بێت."

 

هاتوچۆی هەولێر ئاشکرایدەکات، زۆربەی روداوەکانی هاتوچۆ بەهۆی ماتۆڕ سکیلەوەیە، بۆ کەمکردنەوەی ئەو روداوانەش چەند رێوشوێنێک دەگیرێتەبەر.

بەڕێوەبەرایەتی هاتوچۆی هەولێر رایگەیاند، بە گوێرەی بە دواداچوونەکان، بەشی زۆری روداوەکانی هاتووچۆ یان بە هۆی ماتۆڕسوارەوەیە یان ماتۆڕسکیل و ماتۆرسوار یەکێکن لە لایەنەکانی هەر روداوێکی هاتووچۆ، کە بەردەوام یان مردن یاخود برینداربوونی سەختی لێدەکەوێتەوە.

ئەوەشی خستوەتەڕوو، بە فەرمانی وەزارەتی ناوخۆ لێژنەیەکی هاوبەشی نێوان پۆلیسی هاتوچۆ و پۆلیسی هەولێر ئاگاداری بازاڕەکانی کڕین و فرۆشتن و چاککردنەوەی ماتۆڕسکیلیان لە ناو سەنتەری شاری هەولێر کردوەتەوە، بۆ ئەوەی خۆیان دوور بگرن لە دروستکردنی ماتۆڕسکیل بە پارچە و مامەڵەکردن بە ماتۆڕی بێ سەرەتا و تۆمارنەکراو.

دەشڵێت، ئەمڕۆ تیمەکانیان لە بازاڕی شێخڵا و بازاڕی هەینی هەولێر ئامادەبوون بۆ ئاگادارکردنەوەی هاووڵاتیان لە رێوشوێنەکانی یاسایی بەرانبەر بە ماتۆڕی بێ سەرەتا.

هاتوچۆی هەولێر داوا لە دایکان و باوکان دەکات، رێگری بکەن لە هەرزەکارانیان بۆ ئەوەی نەبنە قوربانی مانۆڕەکانی ماتۆڕسواری و هەروەها توشی سزای دارایی نەبنەوە.

بەپێی پێشبینییەکانی کەشناسی لە 48 کاتژمێری داهاتوودا پلەکانی گەرما نزمدەبنەوە و خۆڵبارین ناوچە جیاجیاکانی هەرێم دەگرێتەوە.

بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی هەرێم کەشوهەوای بۆ 48 کاتژمێری داهاتوو بڵاوکردەوە و رایگەیاندووە، ئەمڕۆ هەینی ئاسمان ساماڵ دەبێت لە ناوچە شاخاوییەکان بەتایبەتی ناوچە سنوریەکانی باکوور پەلە هەور دەبێت.

ئاماژەی بەوەشکردووە، تۆز و خۆڵ بەرزدەبێتەوە، لە نیوەڕۆوە چڕییەکەى زیاد دەکات بە تایبەتى سنورى پارێزگاى سلێمانى و کەرکوک و ئیدارەى راپەڕین وگەرمیان.

کەشناسی هەرێم راشیگەیاندووە، سبەینێ شەممە، ئاسمان ساماڵ دەبێت، لەگەڵ بەردەوامى بەرز بوونەوەی تۆز و خۆل تا  کاتەکانی نیوەڕۆ, پاشان کەشەکە سەقامگیر دەبێت.