د.لەتیف رەشید، سەرۆک کۆماری عیراق ئەمڕۆ لە کۆشکی بەغداد پێشوازی لە محەمەد حەسان، نوێنەری سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عیراق کرد.

لە میانی دیدارێکدا گفتوگۆ لەبارەی رەوشی گۆڕەپانی ناوخۆیی و رۆڵی نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان کرا لە پشتیوانیکردنی سەقامگیریی عیراق و پەرەپێدانی رێڕەوەکانی گەشەپێدان، سەرەڕای تاوتوێکردنی رێگەکانی فراوانکردنی ئاسۆی هاوکاری و هەماهەنگیی هاوبەش لەگەڵ ئەو رێکخراوە نێودەوڵەتییە.

هەروەها، لە دیدارەکەدا باس لە پێشهاتەکانی رەوشی ناوچەیی کرا، کە تێیدا سەرۆک کۆمار جەختی لە هەوڵە بەردەوامەکانی عیراق کردەوە بۆ پتەوکردنی دیالۆگ و لێکتێگەیشتن لە نێوان وڵاتانی ناوچەکەدا و گرنگیی رۆڵی نەتەوە یەکگرتووەکانی لە پشتیوانیکردنی ئاسایش و ئاشتی و سەقامگیریی ناوچەکەدا کردەوە.

لای خۆیەوە، حەسان پابەندبوونی نەتەوە یەکگرتووەکانی بۆ پشتیوانیکردن و پاڵپشتیکردنی عیراق لە بوارە جیاجیاکاندا نوێ کردەوە، هەروەها پەرۆشیی رێکخراوەکەیانی بۆ بەردەوامبوونی هاوکاری لەگەڵ عیراق دەربڕی بۆ ئاسانکاری لە بەدیهێنانی ئامانجەکانی گەشەپێدان و پشتیوانیکردنی ئەو هەوڵانەی کە ئامانجیان پتەوکردنی سەقامگیری و گەشەکردنە .

بەپێی زانیارییەکان، بڕیارە سبەینێ لە کۆبوونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی عیراقدا بڕیار لەسەر ناردنی موچەی مانگی شەشی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان بدرێت، بەڵام بەغدا ناردنی مووچەکەی بەستووەتەوە بە دەستپێکردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێمەوە.

سەرچاوەیەکی ئاگادار بە کوردسات نیوزی راگەیاند، دوو پرسی سەرەکی لەنێوان هەولێر و بەغدادا ماونەتەوە کە بریتین لە پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان. لە ڕووی هەناردەکردنەوەی نەوتەوە هەنگاوی باش نراوە و بڕیارە بە زووترین کات لە رێگەی کۆمپانیای سۆمۆوە هەناردەی نەوت بۆ بەندەری جەیهان دەستپێبکاتەوە و راستەوخۆ دوای ئەوە، بەغدا بڕیاری ناردنی موچە دەدات.

سەبارەت بە پرسی داهاتەکان، لیژنەکانی وەزارەتی دارایی هەردوو لا راپۆرتەکانیان ئامادە کردووە و خاڵە جیاواز و هاوبەشەکان دیاریکراون. ناکۆکیی سەرەکی لەوەدایە کە عیراق داوای تەواوی داهاتی نانەوتی دەکات، بەڵام هەرێم جەخت لەسەر ئەوە دەکاتەوە کە تەنها داهاتە نانەوتییە فیدراڵییەکان رادەست دەکات.

لەمبارەیەوە بێستوون سەلام، پەیامنێری کوردسات نیوز لە بەغدا، رایگەیاند: "بەپێی ئەو زانیارییانەی لە بەرپرسێکی بەشداربووی کۆبوونەوەی سبەینێی ئەنجومەنی وەزیرانەوە وەرمگرتووە، هەرێم ئامادەیە بڕی 120 ملیار دینار لە داهاتی نانەوتیی مانگی شەش رادەستی حکومەتی فیدراڵی بکات."

پەیامنێری کوردسات نیوز ئەوەشی خستەڕوو، هەرچەندە لە خشتەی فەرمیی کۆبوونەوەی سبەینێی ئەنجومەنی وەزیراندا هیچ ئاماژەیەک بە پرسی مووچەی هەرێم نەکراوە، بەڵام پێشبینی دەکرێت وەک کۆبوونەوەکانی پێشوو، لە کۆتایی کۆبوونەوەکەدا ئەو پرسە بخرێتە بەرباس و گفتوگۆی لەسەر بکرێت.

 

تۆم باراک، نێردراوی تایبەتی سەرۆکی ئەمریکا، رایگەیاند کە لەگەڵ جۆزێف عەون، سەرۆکی لوبنان، دۆسیەی "چەکدانانی حزبوڵا"ی تاوتوێ کردووە و جەختی لەوە کردەوە کە ئەم پلانە "لە بەرژەوەندیی شیعەکاندایە".

دوای کۆبوونەوەی لەگەڵ جۆزێگ عەون لە کۆشکی بعبدا، بە ئامادەبوونی مۆرگان ئۆرتاگۆس، نێردراوی ئەمریکا و لیزا جۆنسن باڵیۆزی ئەمریکا، تۆم باراک لە لێدوانێکدا رایگەیاند: "چەککردن بڕیارێکی تایبەت بە دەوڵەتی لوبنانە"، ئاماژەی بەوەشکرد، وڵاتەکەی هیچ هەڕەشەیەک لەم دۆسیەیەدا ناکات و هاوکاری بۆ هەموو لایەن جیاوازەکان هەیە.

باراک وتیشی، .حزبوڵا لەبەردەم چەندین بژاردەدایە کە دەبێت بیریان لێبکاتەوە، ناتوانێت شتێک وەربگرێت بەبێ ئەوەی لە بەرانبەردا شتێک نەبەخشێت.

نێردراوەکەی ترەمپ ئەوەشی خستەڕوو، وڵاتەکەی هیچ پێشنیازێکی نەداوەتە ئیسرائیل سەبارەت بە چەککردنی حزبوڵا، روونیکردەوە کە بڕیارە لوبنانییەکە پێویستی بە هاوکاریی ئیسرائیلە و وتی: "حکومەتی لوبنان هەنگاوی یەکەمی ناوە، ئێستا لەسەر ئیسرائیلە هەنگاوی بەرانبەر بنێت".

هەروەها ئاماژەی بەوەدا کە "ئێران هاوبەشە لە پرسی چەککردنی حزبوڵادا" و جەختی کردەوە، وڵاتەکەی هەوڵی هیچ رێککەوتنێکی نوێ لە لوبنان نادات، بەڵکو تەنها کار بۆ جێبەجێکردنی رێککەوتنی ئاگربەستی ئێستا دەکات و مامەڵەکردن لەگەڵ حزبوڵا بابەتێکی ناوخۆیی لوبنانییە و رۆڵی ئەمریکا تەنیا رێنماییکردن بووە و هیچی تر.