نوسینگەی خانمی یەکەمی عیراق رونکردنەوەیەکی بڵاوکردوەتەوە و داوادەکات  ئەو کەسانەی کە شاهیدی تاوانەکانی 'عەجاج'ن و بەڵگەیان لەبەردەستدایە، بیگەیەننە تیمی تایبەتمەند بۆ ئەوەی بەڵگەکان لەسەر ئەو تۆمەتبارە کۆبکرێتەوە.

نوسینگەی خانمی یەکەمی عیراق ئاگاداری ئەو کەسانە دەکاتەوە کە شاهیدی تاوانەکانی عەجاج ئەحمەد حەردان جەلادەکەی ئەنفالن، بەڵگەکانیان کۆبکەنەوە سکاڵا و وتەی شاهیدەکان تۆماربکرێت.

نوسینگەی خانمی یەکەمی عیراق لە رونکردنەوەیەکدا ئاشکرایکرد، دوابەدوای هەوڵەکانی خانمی یەکەمی عیراق بۆ دەستگیرکردنی تۆمەتباری سەرەکی تاوانەکانی نوگرە سەلمان (عەجاج ئەحمەد حەردان) کە رۆلێکی زۆر دڕندانەو بکوژانەی هەبووە لەگەڵ ئەنفالكراوەكانى گرتوخانەى نوگره سەلمان و کەس و کارەکانیاندا، وەک لای هەموولایەکیشتان ئاشکرایە کە  دوای دادگاييكردن و سزادانى(عەلی حەسەن مەجید)و پێنج گەوره لێپرسراوی ديكەى تاوانى ئەنفال لەلايەن دادگاى باڵای  تاوانەكانى عيراق له سالى 2006 و 2007، دۆسيەیەکی سەربەخۆ بۆچەندین  تومەتبارى پەيوەندار به تاوانى ئەنفال كرايەوە كه(عجاج) يەكيك بوو لەو داواكراوانە.

ئاماژەی بەوەشکردووە، لە ئێستادا و لەم قۆناغەدا پێویستە سکاڵا و وتەی هەموو ئەو کەسانەی کە شاهیدی تاوانەکانی ئەم تاوانبارەن تۆمار بکرێت، هەر بۆیە وەک ئەرکێکی نیشتمانی و تا بارگرانی سەر شانی کەس و کار و شاهیدەکانی تاوانەکانی ئەنفال کەم بکەینەوە، لەڕێگەی تیمێکی تایبەتەوە کاری کۆکردنەوەی بەڵگەکان و وەرگرتنی وتەی شاهیدەکان جێبەجێ دەکرێت، بە مەبەستی ئەنجامدانی رێکارە یاساییەکان و دواتر ناردنیان بۆ لای دادوەر و دادگای تایبەتمەند.

‎ نوسینگەی خانمی یەکەمی عیراق داوا دەکات هەموو ئەو کەسانەی کە شاهیدی تاوانەکانی تۆمەتباری ئاماژە پێکراوەن سەردانی ئەو ناونیشانانەی لای خوارەوە بکەن لەو کاتانەی دیاری کراوە و بەڵگەنامەی یاسایی پێویست لەگەڵ خۆیاندا بەرن.

 

ناونیشانەکان...........

 

سليمانی، مۆزەخانەی نیشتیمانی ئەمنە سورەکە

کەلار، بەڕێوەبەرایەتی گشتی شەهیدانی گەرمیان 

چەمچەماڵ، مۆنۆمێنتی ئەنفال

 

رۆژ و کات.....

لە رۆژی یەکشەممە 3-8-2025 تا رۆژی پێنجشەمە 7-8-2025 دەتوانن سکاڵا تۆماربکەن

 

لە کاتژمێر 'نۆ'ـی سەرلەبەیانی تا کاتژمێر 12ـی نیوەڕۆ

بافڵ جەلال تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە ساڵیادی جینۆسایدکردنی ئێزدییەکان پەیامێکی بڵاوکردەوە و رایگەیاند، بەردەوام دەبین لە پشتگیریکردنی داواکاریی ئێزدییەکان کە گرنگترینیان قەرەبووکردنەوەی ماددی و مەعنەویی کەسوکاری قوربانییان و زیانلێکەوتووانە لەلایەن حکومەتی عیراقەوە، هەروەها کارکردن بۆ ئاوەدانکردنەوەی شەنگال.

سەرۆکی یەکێتی وتیشی، لە ساڵڕۆژی جینۆسایدی ئێزدییەکان لە شەنگال، بە دڵێکی پڕ لە خەم و پەژارەوە، هاوسۆزی و هاوخەمیی خۆمان بۆ خوشک و برا ئێزدییەکانمان دووپاتدەکەینەوە. ئەم تاوانە دڕندانەیە کە لەلایەن تیرۆریستانی داعشەوە ئەنجامدرا، لاپەڕەیەکی رەشی مێژووی مرۆڤایەتییە و هەرگیز لە یادمان ناچێت.

بافڵ جەلال تاڵەبانی دەشڵێت، هیوادارین ئێزدییەکان بە سەربەرزییەوە بگەڕێنەوە ماڵ و حاڵی خۆیان و بەو ئازیزانەیان شادببنەوە کە لە کاتی روودانی کارەساتەکەوە تاوەکو ئێستاش چارەنووسیان نادیارە.

11 ساڵ بەسەر كارەساتی شەنگال تێدەپەڕێت، تاوانێك كە بە بەرچاوی جیهانەوە لەلایەن یەكێك لە دڕندانەترین گرووپی تیرۆریستییەوە دژی پێكهاتەی ئێزدییەكان ئەنجامدرا.

دوای 53 رۆژ لە كەوتنی موسڵ، بەرەبەیانی رۆژی 3ی ئابی 2014، تیرۆریستانی داعش هێرشیانكردەسەر شەنگال و ناوچە ئێزدی نشینەكانی سنورەكە و داگیریان كردن.

دوای داگیركردنی قەزاكە، هەزاران كوردی ئاوارەی ئێزدی پەنایان بۆ چیای شەنگال برد و دوای 10 رۆژ مانەوە، توانرا رێگەی دەربازبوون بۆ ئەو هاووڵاتیانە بكرێتەوە و بەشێكی زۆریان گەیەندرانە رۆژئاوای كوردستان و بەشێكیان لە رێگەی دەروازەی سێمێلكاوە گەیەندرانەوە هەرێمی كوردستان.

لەو هێرشەدا تیرۆریستانی داعش زیاتر لە شەش هەزار و 500 ئافرەت و منداڵی ئێزدییان رفاند و زیاتر لە 350 هەزار كەسی تریش ئاوارەی كەمپەكان بوون لە هەرێمی كوردستان، تا ئێستاش چارەنووسی هەزاران ئێزدی نادیارە.

پەلامارەكەی داعش تەنها ئێزدییەكانی نەگرتەوە، بەڵكو ژمارەیەك مەزارگەی ئایینی و سەدان ماڵیش تەقێنرانەوە.

رۆژی 13ی تشرینی دووەمی 2015 هێزەكانی پێشمەرگە بە پاڵپشتی فڕۆكە جەنگییەكانی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی، ئۆپراسیۆنێكیان بۆ كۆنترۆڵكردنەوەی شەنگال دەستپێكرد و لە 24 سەعاتدا، ناوچەكە لە داعش پاك كرایەوە.
بەپێی دوایین ئاماریش، لەكۆی زیاتر لە شەش هەزار ئێزدی رفێنراو، تا ئێستا‌ زیاتر لە سێ هەزار و 570 كەسیان رزگاركراون.
پێنج ساڵ دوای كارەساتەكەش، پەرلەمانی كوردستان لە دانیشتنێكی نائاساییدا، رۆژی 3ی ئابی وەك ساڵیادی جینۆسایدی ئێزیدییەكان پەسەندكرد.

دوای 11 ساڵ لە داگیركردنی شەنگال، سەرەڕای گەڕانەوەی ئاوارەكانیش، هێشتا شارەكە لە زۆربەی خزمەتگوزارییەكان بێبەشە.

شەنگال لە رووی ئیدارییەوە سەر بە پارێزگای نەینەوایە و نزیكەی 120 كیلۆمەتر لە ناوەندی موسڵەوە دوورە، بە دووەم گەورەترین قەزای عیراق دادەنرێت و 85%ی دانیشتوانەكەشی ئێزیدین.