د. لەتیف رەشید سەرۆک کۆماری عیراق، پێشوازی لە ژمارەیەک باڵیۆز و نوێنەری نوێنەرایەتی وڵاتانی عەرەبی و ئیسلامی باوەڕپێکراو لە عیراق کرد و باسیان لە دوایین پێشهاتی ناوخۆیی و نێودەوڵەتیی کرد، هاوکات چۆنیەتی پەرەپێدانی هاریکاری هاوبەش و پەیوەندی دوولایەنە و ئیقلیمی تاوتوێکردا.

لە سەرەتای دیدارەکەدا کە ئەمڕۆ سێشەممە 19-8-2025، لە کۆشکی بەغداد بەڕێوەچوو،  سەرۆک کۆمار جەختیکردەوە کە عیراق ئەزموونێکی نوێی هەڵبژاردنی لەپێشە، کە ئاماژەیە بۆ بنەمای چەسپاندنی پرەنسیپی گواستنەوەی ئاشتیانەی دەسەڵات و ئاماژەیکرد بەوەی کە هەموو لایەک مەبەستیانە دڵنیابن کە ئەم پرۆسەیە بە بەرزترین ئاستی شەفافیەت و یەکڕیزی بەڕێوەبچێت، هەروەها بەرجەستەکردنی ویستی ئازادی گەلی عیراق و ویستیەتی بۆ ئایندەیەکی باشتر.  

سەرۆک کۆمار  روونیکردەوە کە عیراق پێشکەوتنی بەردەوامی بەدەست هێناوە بەرەو بوژانەوە، چەسپاندنی ئاسایش و سەقامگیری کە پێشینەی کارەکانە، لەگەڵ گرنگیدان بە ئاوەدانکردنەوە و پەرەپێدانی ژێرخان و بەرەوپێشبردنی پرۆسەی وەبەرهێنان و رەخساندنی دەرفەتی کار، هەروەها رووبەڕووبوونەوەی ئاستەنگەکان بۆ دەستەبەرکردنی ژیانێکی شایستە بۆ هاووڵاتیان و هێنانەدی گەشەپێدانی بەردەوام کە لەگەڵ ویستی نەوەکانی داهاتوودا بگونجێت.

سەرۆک کۆمار روناکی خستە سەر پابەندبوونی عیراق بە فراوانکردنی هاریکارییەکانی لەگەڵ وڵاتانی برا و دۆست لەسەر بنەمای رێزگرتنی یەکتر و پەرەپێدانی هاریکاری لە بوارە جۆراوجۆرەکانی گەشەپێدان.

سەرۆک کۆمار ڕوونیکردەوە کە سیاسەتی کراوەیی و هاوسەنگی عیراق لەسەر بنیاتنانی پردی گفتوگۆ و دیپلۆماسی کاریگەر و دوورکەوتنەوە لە پەرەسەندن بنیادنراوە، لە سەرانسەری رێڕەوی سیاسی و ئابووری و گەشەپێدان. ئەمەش گرژی و ئاڵۆزی کەمدەکاتەوە و پشتیوانی لە خۆشگوزەرانی گەلان دەکات و ویستیان بۆ ئایندەیەکی ئارام و خۆشگوزەران بەدیدێنێت.

سەرۆک کۆمار تیشکی خستە سەر هەوڵەکانی سەرۆکایەتی کۆمار لەسەر چەند مەسەلە و کاری لەپێشینە، لەوانەش پێشکەشکردنی چەند پرۆژەیاسایەکی راستەوخۆ پەیوەندیدار بە ژیانی عیراقییەکانەوە بۆ ئەنجوومەنی نوێنەران بۆ گفتوگۆ و پەسەندکردنی. سەبارەت بە هەڵوێستی عیراق لەبارەی یەکێک لە گرنگترین مەسەلە نێودەوڵەتییەکان، بەتایبەتی دەستدرێژیی بەردەوام بۆ سەر غەززە،  سەرۆک کۆمار روونیکردەوە کە کارەساتی مرۆیی پێویستی بە هەڵوێستێکی یەکگرتووی عەرەبی و ئیسلامی دەکات کە بەرپرسیارێتی خۆی بەرانبەر بە ئاگربەستی دەستبەجێ و زامنکردنی گەیاندنی یارمەتییەکان و پاراستنی خەڵکی مەدەنی لە ئەستۆ بگرێت.

سەرۆک کۆمار  ئاماژەی بەوەدا کە هەڵوێستی عیراق لە پاڵپشتیکردنی مافی چاره نووسی گەلی فەلەستین بەردەوامە، داوای لەکۆمەڵیی نێودەوڵەتی کرد بەرپرسیارییەتی خۆی لە ئەستۆ بگرێت بۆ دۆزینەوەی رێگەچارەی سیاسی که ماف بۆ خاوەن ماف بگێڕێتەوه و کۆتایی به ئازاری خەڵکی مەدەنی  بهێنێت. 

سەرۆک کۆمار ئاماژەی بەهەوڵەکان کرد بۆ پڕۆسەی ئاشتی کە لە تورکیا بەڕێوە دەچێت کە کۆتایی بەو ئاڵۆزییانە دەهێنێت کە ساڵانێکی زۆرە بەردەوامە.

سەرۆک کۆمار د.لەتیف رەشید ئەمڕۆ سێشەممە لە بەغداد پێشوازی لە عادل عەبدولمەهدی سەرۆک وەزیرانی پێشووتر کرد.

لە کۆبوونەوەکەدا دوایین پێشهاتەکانی سیاسی و ئابووری وڵاتیان تاوتوێکرد و جەختیان لەسەر گرنگی یەکخستنی هەوڵەکانی سەرجەم لایەنەکان کردەوە بۆ پاراستنی دەستکەوتەکان لە بوارە جیاجیاکاندا.

هەروەها گفتوگۆیان له سەر ئامادەکارییه بەردەوامەکان بۆ سەرکەوتنی هەڵبژاردنەکانی داهاتووی پەرلەمان کرد بەشێوەیەک خزمەت به خواستەکانی سەرجەم عیراقییەکان بکات لە سەقامگیری ئەمنی و سیاسی و ئابووریدا.

سەرچاوەیەکی تایبەت لە ئەنجومەنی وەزیرانی عیراقەوە بە کوردسات نیوزی راگەیاند، حکومەتی فیدراڵی رەزامەندی نیشانداوە لەسەر خەرجکردنی موچەی مانگی شەشی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان، بەڵام جێبەجێکردنەکەی بە دوو مەرجی سەرەکییەوە بەستووەتەوە.

بێستون سەلام، پەیامنێری کوردسات نیوز لە بەغداد، زانیارییەکانی پشتڕاستکردەوە و ئاشکرایکرد، مەرجەکان بریتین لە:

1.    چارەسەرکردنی کێشەکان لە 72 کاتژمێردا: پێویستە وەفدی حکومەتی هەرێم لە ماوەی سێ رۆژی داهاتوودا سەرجەم کێشە هەڵپەسێردراوەکانی تایبەت بە داهاتە نانەوتییەکان و پرسی کۆمپانیا نەوتییەکان لەگەڵ بەغداد یەکلایی بکاتەوە.

2.    ڕادەستکردنی 120 ملیار دینار: دەبێت حکومەتی هەرێمی کوردستان لەم ماوەیەدا بڕی 120ملیار دینار وەک بەشێک لە داهاتە نانەوتییەکان رادەستی وەزارەتی دارایی عیراق بکات.

لەمبارەیەوە، د. بڕیار رەشید، ئەندامی لیژنەی دارایی لە پەرلەمانی عیراق، ئاماژەی بەوەدا کە پێویستە لە ماوەی دوو رۆژی داهاتوودا کارەکان تەواو بکرێن و کۆبوونەوەی لیژنەی تایبەت بە هەرێم و لیژنەی وەزاری بە ئامادەبوونی وەزیری دارایی فیدراڵی ئەنجام بدرێت.

ناوبراو رونیکردەوە، یەکێک لە خاڵە سەرەکییەکانی گفتوگۆکان، پرسی پابەندبوونی هەرێمە بە ناردنی 120 ملیار دینار مانگانە، کە وەفدی هەرێم هەوڵدەدات ئەو بڕە کەمبکاتەوە. هۆکاری ئەمەش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە کە تێڕوانینی هەولێر و بەغداد لەسەر بڕ و جۆری داهاتە نانەوتییەکانی هەرێم جیاوازە.

سەبارەت بە کێشەی کۆمپانیا نەوتییەکان، د. بڕیار وتی: "داواکاریی کۆمپانیاکان جارێکی دیکە سەریهەڵداوەتەوە، چونکە لە هەموارکردنەوەی یاسای بودجەدا هاتووە کە تێچووی دەرهێنان و گواستنەوەی هەر بەرمیلێک نەوت بە 16 دۆلار خەمڵێنراوە تا ئەو کاتەی لایەنێکی پسپۆڕی نێودەوڵەتی تێچووی راستەقینەی هەر کێڵگەیەک هەڵدەسەنگێنێت. بەڵام کۆمپانیاکان نیگەرانن لەوەی کە عیراق دواتر پابەندی پێدانی شایستە داراییەکانیان نەبێت."

بەپێی زانیارییەکان، ئەگەر هەردوو لا لەسەر ئەم مەرجانە بگەنە رێککەوتن، ئەوا ئەگەری زۆرە لە هەفتەی داهاتوودا پارەی پێویست بۆ مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم خەرج بکرێت.